THE VOICE OF DUST & ASH
فیلم با ارزش مستند زندگی اسطوره موسیقی کلاسیک و سنتی ایران استاد محمد شجریان
برای اولین بار از زندگی استاد محمدرضا شجریان اسطوره موسیقی سنتی و کلاسیک، یک فیلم مستند با ارزش بنام The Voice Of Dust & ASH “صدای خس و خاشاک“ با همت مسعود چنگیزی و یارانش، گروه کاربلد و متخصص و هنرمند ساخته شده که از هم اکنون کاندیدای جایزه بهترین فیلم مستند موزیکال، بهترین ترانه وآهنگ فیلم از سوی هالیوود میوزیک اواردز(HMMA) شده است.
درباره مراحل تهیه این فیلم مستند با سم چنگیزی گفتگو داشتیم که با احساس خاص و هیجان از اولین قدم ها سخن گفت.
همه آنها که در کار خود متخصص هستند، همه آنها که در عرصه جهانی نام های بزرگی هستند دست به دست هم دادند تا فیلمی مستند Documentary Film About Maestro Mohamad Reza Shajarian با نام خس و خاشاک ساخته شود.
ما ساخت این فیلم را از 6 سال پیش زمان حیات استاد شروع کردیم و درهمان آغاز از استاد پرسیدیم آیا مایل است فیلمی از زندگی شان به زبان خودشان ساخته شود؟ با توجه به اینکه تا آن لحظه مصاحبه های بحث انگیز و ماندنی در شبکه ها و نشریات انجام شد، چند کتاب درباره ایشان نوشته شده، ولی هیچ سند تصویری درمورد زندگی ایشان ساخته نشده، البته هیچگاه برنامه ها و کنسرت هایشان در بزرگترین صحنه های بین المللی و درجشن هنر شیراز فراموش نمی شود، ولی درعین حال فیلم های کاملی از این برنامه ها بصورت فیلم در دسترس نبود.
استاد شجریان درهمان آغاز پرسید هدف شما از تهیه این فیلم چیست؟ چون قبلاً اجازه تهیه فیلمی در زندگیش را نداده بود. می گفت در تمام این 1300 سال مردم ما با چراغ های خاموش رانندگی کرده اند. شعرا و نویسندگان ما با ملاحظه و ترس آثار واقعی خود را ارائه دادند.
برای ایشان توضیح دادیم، این فیلم را با خیال راحت، خارج از ایران می سازیم می خواهیم میلیونها نفر بدانند براستی در پشت چهره مهربان شما، چه تاریخی از موسیقی وهنرهای اصیل نهفته است؟ چه نقشی در ساختار موزیک سنتی و کلاسیک ایران دارید.
حدود 80 ساعت با ایشان مصاحبه کردیم. درواقع نوعی گپ زدن بود همه مراحل زندگی و فعالیت های ایشان را مرور کردیم، مراحل تهیه هر آلبوم، رویدادهای مختلف حاشیه ای، همه آنچه که کمتر کسی درباره استاد می دانست همه رویدادهایی که درایران برایشان رخ داده بود همه را با مدارک و شواهد جمع کردیم، به دنبال آن شروع کردیم به تهیه کلیپ ها، مصاحبه ها، عکس ها و فیلم ها و حتی فیلم هایی از قبل از انقلاب، همزمان یک روز کامل زندگی ایشان را از سحرگاه تا شب فیلم گرفتیم، به مسائل جالب و هیجان انگیزی برخوردیم، که ایشان عاشق گل و گلکاری است، باغبان ماهر و هنرمندی است، کارگاه ساخت سازهای مختلف دارد و اینکه هرآهنگی طی 50 سال که خوانده اند خود قصه ای دارد و با رویدادهایی همراه است. فیلم را براساس “مرغ سحر“ پیش بردیم، فیلمی که کارگردانی آنرا ماندانا بیسکاتی دختر هنرمندم یک کارگردان صاحب سبک و برنده جایزه سپردیم.
فیلم را به 4 بخش قسمت کردیم، که هر بخش شامل سالهای زندگی و فعالیت های هنری استاد است.
قسمت اول شامل کودکی های استاد در مشهد است که از بازیگر استفاده کردیم و بخشی که با انیمیشن تهیه شده است.
قسمت دوم به رویدادهای انقلاب اسلامی می پردازد. قسمت سوم از جنبش سبز می گوید.
قسمت چهارم به سالهای آخری زندگی و سفر ابدی می پردازد.
این فیلم در شرایطی طی 6 سال ساخته شد، که برای موزیک متن آن از چهره برنده جایزه بین المللی فیلم ها و کاندیدای اسکار جی رالف بهره گرفتیم، که با فیلم های Man on Wire/The Core / توانایی خود را به اثبات رسانده است.
و از زبان استاد در فیلم می شنویم که من محمد رضا شجریان صدای فرهنگ، صدای عشق و صدای مردم ایران هستم.
از زبان استادی که یک فیلسوف بزرگ بود، جامعه شناس بو، با ادبیات کهن آشنایی عمیق داشت، خطاط زبردست و ماهری بود. در ساختن سازهای مختلف تا صداهای تازه، جهان را متوجه سازهای سنتی ایران کرد، همان رنگارنگی بزرگان موسیقی جهان چون بتهون را در سازهایش می شنویم و می بینیم.
در موسیقی ایران مهره هایی چون: بنان، ظلی را داشتیم ولی شجریان مجموعه ای از همه آنها بود.
در فیلم موسیقی پایانی را مژگان شجریان و نورا جونز اجرا می کنند، ما کوشیدیم فیلم را هرچه زودتر تمام کنیم و برای اسکار آماده سازیم.
بزرگترین نشریات آمریکایی چون ورایتی، هالیوود رپورتر درباره فیلم نوشتند و بر آن ارزش گذاشته اند به دنبال آنها نیویورک تایمز، واشنگتن پست نیز به فیلم پرداختند، خصوصا صحنه های آخرین فیلم که با مرغ سحر بروی دماوند پرواز می کند و با صدای استاد شجریان، پراحساس ترین صحنه را خلق می کند.
نمایش فیلم
فیلم قرار است در تاریخ 17 تا 24 نوامبر در سینماهای بورلی هیلز Lumiere Wilshire به نمایش درآید.
فیلم اینک کاندیدای بهترین فیلم مستند موزیکال و بهترین آهنگ برای The Hollywood Music In Media Awards (HMMA) انتخاب شده است.