دکتر‭ ‬حمزه‭ ‬شربتی

 

‎دکتر‭ ‬رامشا‭ ‬شفا‭ (‬زاده‭ ‬۱۹۹۲‭ ‬در‭ ‬شهر‭ ‬قندهار‭ ‬کشور‭ ‬افغانستان‭ )‬،‭ ‬خواننده‭ ‬و‭ ‬ترانه‌‭ ‬سرا‭ ‬اهل‭ ‬افغانستان‭ ‬است،‭ ‬ترانه‌‭ ‬های‭ ‬او‭ ‬به‭ ‬زبان‌های‭ ‬پشتو‭ ‬و‭ ‬فارسی‭ ‬دری‭ ‬است‭.‬

‎دکتر‭ ‬رامشا‭ ‬در‭ ‬قندهار‭ ‬افغانستان‭ ‬متولد‭ ‬شدند‭ ‬و‭ ‬تنها‭ ‬فرزند‭ ‬خانواده‭ ‬بود‭. ‬در‭ ‬دو‭ ‬سالگی،‭ ‬پدر‭ ‬و‭ ‬مادرش‭ ‬را‭ ‬طالبان‭ ‬به‭ ‬اتهام‭ ‬همکاری‭ ‬با‭ ‬سازمان‭ ‬ملل‭ ‬و‭ ‬راه‌اندازی‭ ‬مدارس‭ ‬زیرزمینی‭ ‬کشتند‭. ‬از‭ ‬آن‭ ‬پس‭ ‬سرپرستی‭ ‬دکتر‭ ‬رمشا‭ ‬را‭ ‬یکی‭ ‬از‭ ‬بستگان‭ ‬دور‭ ‬بر‭ ‬عهده‭ ‬گرفت‭. ‬

‎رامشا‭ ‬را‭  ‬در‭ ‬دوازده‭ ‬سالگی،‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬اجبار‭ ‬شوهر‭ ‬می‭ ‬دهند‭ . ‬و‭ ‬شوهرش‭ ‬در‭ ‬کار‭ ‬کشت‭ ‬و‭ ‬قاچاق‭ ‬تریاک‭ ‬بود‭ ‬و‭ ‬علاوه‭ ‬بر‭ ‬دو‭ ‬زن‭ ‬قبلی‌اش‭ ‬و‭ ‬رمشا،‭ ‬به‭ ‬فکر‭ ‬ازدواج‭ ‬با‭ ‬دختران‭ ‬دیگری‭ ‬نیز‭ ‬بود‭. ‬رمشا‭ ‬در‭ ‬سیزده‭ ‬سالگی،‭ ‬مادر‭ ‬شد‭. ‬‎اما‭ ‬دخترش،سحر‭ ‬را‭ ‬نزدخویشاوندی‭ ‬سپرد‭ ‬که‭ ‬برای‭ ‬فرار‭ ‬به‭ ‬کابل‭ ‬کمکش‭ ‬کرده‭ ‬بود‭ ‬و‭ ‬خود‭ ‬رهسپار‭ ‬آمریکا‭ ‬شد‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬ویرجینیا‭ ‬به‭ ‬تحصیل‭ ‬پرداخت‭. ‬در‭ ‬آمریکا،بدون‭ ‬ارائه‭ ‬درخواست‭ ‬پناهندگی،‭ ‬دنبال‭ ‬راهی‭ ‬بود‭ ‬تا‭ ‬دخترش‭ ‬را‭ ‬نیز‭ ‬نزد‭ ‬خود‭ ‬آورد‭. ‬اما‭ ‬راهی‭ ‬نیافت،‭ ‬پس‭ ‬به‭ ‬عنوان‭( ‬مترجم‭ ‬شفاهی‭) ‬برای‭ ‬ارتش‭ ‬آمریکا‭ ‬به‭ ‬افغانستان‭ ‬بازگشت‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬سخت‌ترین‭ ‬جبهه‌های‭ ‬جنگ‭ (‬از‭ ‬جمله‭ ‬در‭ ‬هلمند‭) ‬حضور‭ ‬یافت‭.‬

‎دکتر‭ ‬رمشا‭ ‬شفا‭ ‬از‭ ‬سال‭ ‬۲۰۱۵‭ ‬وارد‭ ‬صنعت‭ ‬موسیقی‭ ‬افغانستان‭ ‬شد‭. ‬اولین‭ ‬آهنگ‭ ‬او‭ ‬آرزو‭ ‬نام‭ ‬داشت‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬کانادا‭ ‬ضبط‭ ‬شد‭.‬

‎نظر‭ ‬دکتر‭ ‬درباره‭ ‬ی‭ ‬افغانستان‭ ‬امروز‭ ‬شنیدنی‭ ‬است‭:‬‎ما‭ ‬بیست‭ ‬سال‭ ‬برای‭ ‬پیشرفت‭ ‬جامعه‭ ‬ی‭ ‬افغانستان‭ ‬جنگیدیم‭ ‬و‭ ‬کمک‭ ‬های‭ ‬جامعه‭ ‬ی‭ ‬جهانی‭ ‬به‭ ‬بهبود‭ ‬شرایط‭ ‬زنان‭ ‬و‭ ‬بیداری‭ ‬مردم‭ ‬افغانستان‭ ‬تاثیر‭ ‬داشت‭ ‬بسیار‭ ‬امیدوار‭ ‬بودیم‭ ‬به‭ ‬نسل‭ ‬آینده‭ ‬ی‭ ‬سرزمین‭ ‬مان‭ ‬اما‭ ‬ناگهان‭ ‬همه‭ ‬چیز‭ ‬بر‭ ‬باد‭ ‬رفت‭ . ‬من‭ ‬بسیار‭ ‬متاسف‭ ‬هستم‭ ‬که‭ ‬شرایط‭ ‬وطنم‭ ‬به‭ ‬این‭ ‬احوال‭ ‬در‭ ‬آمده‭ ‬است‭. ‬من‭ ‬۱۲‭ ‬سال‭ ‬در‭ ‬ارتش‭ ‬آمریکا‭ ‬کار‭ ‬کردم‭ ‬و‭ ‬بسیار‭ ‬امید‭ ‬داشتم‭ ‬برای‭ ‬نسل‭ ‬جدید‭ ‬و‭ ‬حال‭ ‬نمیدانم‭ ‬آیا‭ ‬روزی‭ ‬می‭ ‬رسد‭ ‬که‭ ‬شاهد‭ ‬یک‭ ‬افغانستان‭ ‬آزاد‭ ‬باشیم‭. ‬تیرگی‭ ‬و‭ ‬عقب‭ ‬ماندگی‭  ‬ذهن‭ ‬طالبان‭ ‬همه‭ ‬ی‭ ‬آرزوهای‭ ‬ما‭ ‬را‭ ‬بر‭ ‬باد‭ ‬داده‭ ‬است‭.‬

‎در‭ ‬آخر‭ ‬مروری‭ ‬خواهیم‭ ‬داشت‭ ‬بر‭ ‬دو‭ ‬خاطره‭ ‬ی‭ ‬جنگ‭ ‬از‭ ‬دکتر‭ ‬رامشا‭ ‬شفا‭:‬‎کنسرت‭ ‬در‭ ‬جنگ‭: ‬یک‭ ‬شب‭ ‬که‭ ‬از‭ ‬چنگ‭ ‬طالب‭ ‬زنده‭ ‬مانده‭ ‬بودیم‭ ‬پشت‭ ‬چادر‭ ‬روی‭ ‬زمین‭ ‬نشسته‭ ‬بودیم‭ ‬و‭ ‬با‭ ‬هم‭ ‬درد‭ ‬و‭ ‬دل‭ ‬میکردیم

‎آن‭ ‬شب‭  ‬حمیرا‭ ‬گفت‭: ‬آواز‭ ‬بخوان‭ ‬رامشا‭.‬

‎‭ ‬من‭ ‬شروع‭ ‬به‭ ‬خواندن‭ ‬کردم‭ ‬‎و‭ ‬گرم‭ ‬اوج‭ ‬گرفتن‭ ‬بودم‭ ‬که‭ ‬از‭ ‬چادر‭ ‬پشت‭ ‬سرمان‭ ‬چند‭ ‬سرباز‭ ‬سرهاشان‭ ‬را‭ ‬بیرون‭ ‬انداختند‭ ‬و‭ ‬با‭ ‬تعجب‭ ‬به‭ ‬ما‭ ‬خیره‭ ‬شدند‭. ‬یکی‭ ‬از‭ ‬آنها‭ ‬گفت‎‭: ‬عجب‭ ‬صدایی‭ ‬دارید‭ ‬خانم‭. ‬

‎توی‭ ‬پوست‭ ‬خودم‭ ‬نمی‭ ‬گنجیدم‭.‬‎منتظر‭ ‬بودم‭ ‬ادامه‭ ‬دهد‎‭: ‬فکر‭ ‬می‭ ‬کنم‭ ‬خواننده‭ ‬ی‭ ‬مشهوری‭ ‬باشید‭. ‬

‎به‭ ‬حمیرا‭ ‬نگاه‭ ‬کردم‭. ‬و‭ ‬با‭ ‬تعجب‭ ‬به‭  ‬سربازها‭ ‬خیره‭ ‬شده‭ ‬بودیم‎،‭ ‬اما‭ ‬یک‭ ‬نکته‭ ‬دیگر‭ ‬هم‭ ‬هست‭. ‬من‭ ‬نمـیدانم‭ ‬شما‭ ‬کـی‭ ‬هستید‭ ‬و‭ ‬فکـر‭ ‬‎میکنید‭ ‬چقدر‭ ‬صداتان‭ ‬عالی‭ ‬است‭. ‬هر‭ ‬چقدرخواننده‭ ‬ی‭ ‬خوبی‭ ‬باشید‭ ‬که‭ ‬‎نیستید،‭ ‬الان‭ ‬ساعت‭ ‬۱۰‭ ‬شب‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬ما‭ ‬نمیخواهیم‭ ‬صدای‭ ‬نکره‭ ‬تان‭ ‬را‭ ‬پشت‭ ‬چادر‭ ‬ما‭ ‬بلند‭ ‬کنی‭. ‬پس‭ ‬تمرین‭ ‬خوانندگی‭ ‬ات‭ ‬را‭ ‬ببر‭ ‬روی‭ ‬استیج‭ ‬دیگر‭. ‬زود‭ ‬بزنید‭ ‬به‭ ‬چاک‭.‬

‎نمیدانستیم‭ ‬بخندیم‭ ‬یا‭ ‬فرار‭ ‬کنیم‭. ‬آشفته‭ ‬و‭ ‬خندان‭ ‬از‭ ‬چادر‭ ‬دور‭ ‬می‭ ‬شدیم‭ ‬و‭ ‬غش‭ ‬غش‭ ‬به‭ ‬حال‭ ‬و‭ ‬روز‭ ‬خودمان‭ ‬میخندیدیم‭ .‬

‎دیانا‭ ‬دود‭ ‬شد‭: ‬‎سوار‭ ‬تانک‭ ‬شدیم‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬سمت‭ ‬روستا‭ ‬حرکت‭ ‬کردیم‭. ‬هوا‭ ‬داشت‭ ‬گرم‭ ‬میشد‭ ‬و‭ ‬پشه‭ ‬های‭ ‬بزرگ‭ ‬مزاحم‭ ‬همه‭ ‬جا‭ ‬بودند‭. ‬تانک‭ ‬بوی‭ ‬عرق‭ ‬و‭ ‬خاک‭ ‬میداد‭. ‬و‭ ‬لباس‭ ‬به‭ ‬تنمان‭ ‬چسبیده‭ ‬بود‭. ‬از‭ ‬لای‭ ‬درزهای‭ ‬آن‭ ‬میتوانستم‭ ‬پنجره‭ ‬های‭  ‬‎خاک‭ ‬خورده‭ ‬و‭ ‬غم‭ ‬آلود‭ ‬خانه‭ ‬ها‭ ‬را‭ ‬ببینم‭. ‬خانه‭ ‬های‭ ‬گلی‭ ‬توسری‭ ‬خورده‭ ‬که‭ ‬توی‭ ‬هم‭ ‬لولیده‭ ‬بودند‭ ‬و‭ ‬گاه‭ ‬چادر‭ ‬کهنه‭ ‬ای‭ ‬که‭ ‬بجای‭ ‬در،‭ ‬به‭ ‬دو‭ ‬طرف‭ ‬دیوار‭ ‬پوشالی‭ ‬شان‭ ‬میخ‭ ‬شده‭ ‬بود‭. ‬به‭ ‬چشم‭ ‬می‭ ‬خورد‭.‬

‎چهار‭ ‬نفر‭ ‬بودیم‭ ‬و‭ ‬بسته‭ ‬های‭ ‬دارو‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬من‭ ‬داده‭ ‬بودند‭. ‬همگی‭ ‬از‭ ‬تانک‭ ‬پیاده‭ ‬شدیم‭  ‬و‭ ‬با‭ ‬فاصله‭ ‬راه‭ ‬میرفتیم‭. ‬باید‭ ‬خمیده‭ ‬قدم‭ ‬بر‭ ‬میداشتم‭. ‬هر‭ ‬حرکت‭ ‬اضافه‭ ‬ای‭ ‬میتوانست‭ ‬فاجعه‭ ‬خلق‭ ‬کند،‭ ‬که‭ ‬کرد‭. ‬

‎هنوز‭ ‬چند‭ ‬قدم‭ ‬دور‭ ‬نشده‭ ‬بودیم‭ ‬که‭ ‬دیانا‭ ‬ناگهان‭ ‬ایستاد‭. ‬به‭ ‬زیر‭ ‬پایش‭ ‬نگاه‭ ‬کرد‭ ‬و‭ ‬گفت‭: ‬اوه‭! ‬شت‭. ‬

‎یک‭ ‬لحظه‭ ‬به‭ ‬او‭ ‬نگاه‭ ‬کردیم‭. ‬فقط‭ ‬یک‭ ‬لحظه‭ ‬برای‭ ‬آخرین‭ ‬بار‭. ‬انسان‭ ‬هیچ‭ ‬‎وقت‭ ‬نمیداند‭ ‬کدام‭ ‬نگاه،‭ ‬آخرین‭ ‬نگاهی‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬به‭ ‬دوست‭ ‬خود‭ ‬ممکن‭ ‬است‭ ‬بیندازد‭. ‬پایش‭ ‬روی‭ ‬یک‭ ‬مین‭ ‬رفته‭ ‬بود‭ ‬و‭ ‬هر‭ ‬حرکت‭ ‬اضافه‭ ‬باعث‭ ‬انفجار‭ ‬می‌شد‭ .‬با‭ ‬مرکز‭ ‬تماس‭ ‬گرفتیم‭ ‬ونیروی‭ ‬کمکی‭ ‬خواستیم‭ . ‬بعد‭ ‬از‭ ‬ساعتها‭ ‬نیروی‭ ‬خنثی‭ ‬کردن‭ ‬مین‭ ‬ازراه‭ ‬رسید‭ ‬خیلی‭ ‬سعی‭ ‬کردند‭ ‬که‭ ‬مین‭ ‬را‭ ‬خنثی‭ ‬کنند‭ ‬اما‭ ‬راهی‭ ‬نبود‭ ‬و‭ ‬طالب‭ ‬ها‭ ‬هر‭ ‬لحظه‭ ‬ممکن‭ ‬بود‭ ‬به‭ ‬ما‭ ‬حمله‭ ‬کنند‭.‬

‎دیانا‭ ‬فریاد‭ ‬می‌کرد‭ ‬و‭ ‬درخواست‭ ‬می‌کرد‭ ‬بروید‭ ‬از‭ ‬من‭ ‬دور‭ ‬شوید‭  ‬و‭ ‬خداحافظی‭ ‬کرد‭ ‬بالاخره‭ ‬به‭ ‬ما‭ ‬دستور‭ ‬داده‭ ‬شد‭ ‬که‭ ‬دورشویم‭ ‬ومن‭ ‬فریاد‭ ‬میزدم‭ ‬التماس‭ ‬میکردم‭ ‬که‭ ‬مین‭ ‬را‭ ‬خنثی‭ ‬کنید‭ ‬نمیتونستم‭ ‬تصور‭ ‬کنم‭ ‬دیگه‭ ‬دیانا‭ ‬رو‭ ‬نمیبینم‭ ‬بهترین‭ ‬دوستم‭ ‬بود‭ .‬دیدم‭ ‬

‎یکی‭ ‬از‭ ‬سربازها‭ ‬من‭ ‬رو‭ ‬از‭ ‬بازو‭ ‬هام‭ ‬گرفته‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬زور‭ ‬دورکرد‭ ‬‌ما‭ ‬ازصحنه‭ ‬فاصله‭ ‬گرفتیم

‎همه‭ ‬روی‭ ‬زمین‭ ‬خوابیدیم‭ ‬و‭ ‬طوفانی‭ ‬از‭ ‬خون‭ ‬و‭ ‬خاک‭ ‬به‭ ‬هوابلند‭ ‬شد‭. ‬حس‭ ‬کردم‭ ‬از‭ ‬گوشم‭ ‬خون‭ ‬می‭ ‬آید‭. ‬توی‭ ‬سرم‭ ‬زنگ‭ ‬میخورد‭ ‬و‭ ‬بازوهایم‭ ‬خراشیده‭ ‬شده‭ ‬بودند‭. ‬بسته‭ ‬ی‭ ‬سیگار‭ ‬دیانا‭ ‬چند‭ ‬متر‭ ‬دورتر‭ ‬روی‭ ‬تلی‭ ‬از‭ ‬خاکستر‭ ‬افتاده‭ ‬بود‭. ‬در‭ ‬حالی‭ ‬که‭ ‬خود‭ ‬او،‭ ‬هر‭ ‬تکه‭ ‬اش‭ ‬را‭ ‬جایی‭ ‬باید‭ ‬پیدا‭ ‬میکردیم‭. ‬آنقدر‭ ‬وحشتناک‭  ‬بود‭ ‬که‭ ‬حتی‭ ‬ناله‭ ‬نکردم‭. ‬بی‭ ‬سرو‭ ‬صدا‭ ‬به‭ ‬سمت‭ ‬بسته‭ ‬ی‭ ‬سیگارش‭ ‬رفتم‭ ‬و‭ ‬آنرا‭ ‬توی‭ ‬دست‭ ‬گرفتم‭. ‬عکس‭ ‬دخترش‭ ‬که‭ ‬روی‭ ‬بسته‭ ‬سیگار‭ ‬بود‭ ‬هنوز‭ ‬داشت‭ ‬میخندید‭.‬

‎اشک‭ ‬در‭ ‬چشمهایم‌‭ ‬خشک‭ ‬،وجودم‭ ‬بی‌حس‭ ‬شده‭ ‬بود‭ ‬دود‭ ‬باروت‭ ‬گلویم‭ ‬رامیسوزاند‭. ‬دیگر‭ ‬یقین‭ ‬داشتم،‭ ‬از‭ ‬این‭ ‬جهنم‭ ‬زنده‭ ‬باز‭ ‬نخواهم‭ ‬گشت‭. ‬اینجا‭ ‬آخر‭ ‬دنیا‭ ‬بود‭. ‬اینجا‭ ‬خدا‭ ‬آنتن‭ ‬نمیداد‭. ‬اینجـا‭ ‬دروازه‭ ‬دوزخ‭ ‬بود‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬آن‭ ‬میبایـست‭ ‬میمـانـدم‭ ‬و‭ ‬می‭ ‬پوسیدم‭.‬