استقبال کم نظیرشرکت کنندگان ازجشن شب یلدای بنیاد فرهنگ

عکسها از وفا خاتمی

فیروزه خطیبی

شنبه 15 دسامبر، برای ششمین سال پیاپی، جشن شب یلدای “بنیاد فرهنگ” – یکی از محبوب ترین برنامه های این نهاد فرهنگی غیرانتفاعی، غیرسیاسی و غیرمذهبی درجنوب کالیفرنیا – با مجموعه ای ازاجرای موسیقی، قصه گویی، شاهنامه خوانی و فال حافظ برروی صحنه ای که با رنگ های گرم و دل انگیز، شمع های افروخته سفید و گل های سرخ و نارنجی تزئین شده بود و در حضورصدها تماشاگرمشتاق و علاقمند در تالارباشکوه “شوئنبرگ” در دانشگاه لس آنجلس برگزارشد.
“بنیاد فرهنگ” با بیش از 80 برنامه و رویداد فرهنگی و هنری در طول سال، هربار فعالیت های سالیانه خود را با جشن باستانی شب یلدا به پایان می رساند. رسمی که آقای علیرضا اردکانی، مدیراجرایی این بنیاد آن را بهترین نحوه به پایان رساندن یک سال پربارو موفق فرهنگی می خواند: “چه جشنی بهتر از یک جشن سنتی ایرانی برای آغاز فصل جشن ها، گردهم آیی با دیگر اعضای جامعه و شنیدن یک موسیقی استثنایی، قصه گویی و شعرخوانی؟”
این برنامه که تمامی بلیت های آن از پیش به فروش رسیده بود با خوشآمدگویی آقای اردکانی، آغاز شد که ضمن اشاره به حضور دین جودیت اسمیت، رئیس مدرسه موسیقی “هرب آلپرت” دانشگاه لس آنجلس در میان تماشاگران، ازامکاناتی که این نهاد آکادمیک برای برگزاری جشن ایرانی یلدا بوجود آورده سپاسگزاری کرد: “ما درضمن افتخار آن را داشته ایم که از یاری و همکاری دست اندرکاران این مدرسه معتبر در ایجاد رشته تازه تاسیس موسیقی ایرانی که تنها کورس تحصیلی این موسیقی با دریافت مدرک درخارج از ایران و درسطح جهان به شمار می رود هم برخوردارباشیم. هم چنین، تبریک و خوشامدی داریم برای مدیرو سرپرست برگزیده رشته موسیقی ایرانی، دکتر امیرحسین پورجوادی.”

برنامه های هنری ویژه شب یلدا
پیش از آغازبرنامه های هنری، گردآفرید، نخستین زن نقال ایرانی جشن شب یلدای امسال را به یاد و خاطره احمد گرامیان، مدیرفقید “بیناد فرهنگ” که درتابستان 2018 پس ازیک دوره مبارزه با بیماری سرطان درگذشت اهدا کرد.
گردآفرید در آغازاین برنامه درباره آداب و رسوم شب یلدای ایرانی از دیربازتا امروز، ازجمله “گل گفتن و گل شنفتن”، “قصه گویی” و”شادی و شادخواری” سخن گفت وسپس داستان طنز و سرگرم کننده ای را با شیوه های خاص قصه گویی خود برای تماشاگران تعریف کرد.
دربخش های دیگر برنامه، گردآفرید داستان «کیکاووس شاه» را برای اجرای مولتی میدیایی که درواقع نوعی «پرده خوانی مدرن» به شمار می رود انتخاب کرده بود.
کیکاوس یکی ازفرمانروایان کیانی است که او را با نمرود- شخصیت عهد عتیقی که به روایت تورات یکی از شاهان بابل بود- یکی می دانند. غمنامه رستم و سهراب و داستان سیاوش هم به دوران پادشاهی کیکاووس برمی گردد. از کیکاووس در داستان های اسطوره ای ایران بیشتر به عنوان مظهر و قدرتی یاد شده که با همه تسلط و شکوهی که دارد، در برابر جهان، ناچیز و رفتنی است. اما او یکصد و شصت سال سلطنت می کند و بعد از او هم کیخسرو به پادشاهی می رسد. بنا برباورهای ایرانیان باستان، کیکاووس فرمانروای دیوان و آدمیان هفت کشوربود و بر سرکوه البرز، هفت کاخ از زر و سیم وپولاد و آبگینه ساخت: “تا هر کسی که بر اثر پیری نیرویش کم بشود، به کاخ کیکاووس رود و یکبار دیگر توان به او بازگردد و جوان شود.”
کیکاووس هم مثل فریدون و جمشید بی‌مرگ آفریده شده بود و دیوان برای این که مرگ را بر او چیره کنند ، دیو خشم (آئیشما) را به یاری می‌گیرند و شاه را فریب می دهند و به فرمانروایی هفت کشور مغرورش می‌کنند: «آنگاه هوس پرواز به آسمان را در دل او زنده می‌کنند. کیکاووس در اصرار بر پرواز، از لجاجت و عناد دست برنمی دارد و تخت خود را بر پای چهار عقاب بسته و پرواز می کند و تا مرز نور و تاریکی پیش می رود و از همراهان جدا می ماند. در نهایت، در آسمانها فرّه ‌ایزدی از سیمایش پر می کشد و از آن جای بلند بر زمین سقوط می کند.»
درپایان این اجرای مولتی میدیا، گردآفرید با شوخ طبعی به تماشاگران کنجکاو پیشنهاد کرد که برای دانستن پایان این ماجرا، به سراغ شاهنامه بروند تا از این طریق به شاهنامه خوانی هم عادت کنند.

موسیقی حماسی گروه
“مهرآیین” و آوای مژگان شجریان
دربخش موسیقی شب یلدای امسال، مژگان شجریان خواننده، نوازنده سه تار، نقاش و فارغ التحصیل کارشناسی موسیقی از دانشگاه هنر، قطعاتی را به همراه موسیقی گروه “مهرآیین” با همنوازی پژمان حدادی نوازنده برجسته تنبک و سازهای کوبه ای، علی پژوهشگر نوازنده نام آور بربط و سورنا صفاتی آهنگساز و نوازنده زبردست سنتور اجرا کرد. دربخش هایی از این اجرای پرشور، ازجمله هنگام خواندن تصنیف “با من صنما دل یک دله کن” با شعری از مولانا، جمعیت حاضر هم با یاد استاد محمدرضا شجریان با خانم شجریان به همخوانی پرداختند.
این موسیقی بنا برگفته آقای پژمان حدادی، براساس تم برنامه، جشن شب یلدا و شاهنامه خوانی انتخاب شده بود: “قطعاتی که دربرنامه امشب شنیدید بیشتر جنبه حماسی داشتند. چه کارهایی که آقای سورنا صفاتی ساخته بودند و چه کارهای قدیمی ترکه از آثار آقای مشکاتیان بودند. قسمت هایی که امشب اجرا کردیم بیشتر در دستگاه چهارگاه و همایون بود. چهارگاه یکی ازدستگاه های اصلی موسیقی ایرانی است که خیلی جنبه حماسی دارد. مثلا آن چیزی را که ما در موسیقی زورخانه ای ایران می شنویم که البته روی اشعار فردوسی متمرکز است بیشتر دردستگاه چهارگاه و دستگاه همایون اجرا می شود و بدلیل فواصل موسیقایی که دارد جنبه های حماسی آن خیلی زیاد است.”
آقای حدادی که بزودی به عنوان نخستین استاد مدعو در مدرسه موسیقی “هرب آلپرت” به شاگردان رشته تحصیلی موسیقی ایرانی تدریس خواهد کرد، درمورد انتخاب سازهای امشب گروه “مهرآئین” می گوید: “ سازهای کوبه ای بخاطر صدای بزرگی که ایجاد می کنند می توانند به ایجاد یک حس و فضای حماسی درموسیقی کمک کنند. وقتی شما ضرب زورخانه را می شنوید حتما دردستگاه چهارگاه و شامل صداهای بم و صداهای ماندگار یا صداهایی که طنین دارند زده می شود. سازهای کوبه ای امشب برد گسترده ای دارد که از بم بم تا میان بم و زیر می رسد. سنتورهم سازی است که صدای “جیغ “ بالا و تیزتری دارد و درکنار صدای بم تر عود به عنوان یک ساز باس، صداها را به نوعی توازن می رساند و به این صورت این سازها توانسته اند مقصود و نظرما را به خوبی بیان کنند. “

دربخش آخر برنامه، خانم هاله محبوبی گبای، یکی از اعضای فعال کمیته یلدا و برنامه های نوروزی “بنیاد فرهنگ” قطعه ای را همراه با “فال حافظ” براساس طرحی از خانم هما پرتوی، هنرمند و نقاش برجسته ساکن لس آنجلس که او نیز درسالن محل برگزاری جشن حضور داشت اجرا کرد.
آقای هرمز عامری رئیس هیئت امنای ”بنیاد فرهنگ” درباره موفقیت برنامه امسال و تلاش های این نهاد فرهنگی در راه حفظ و اشاعه فرهنگ غنی ایران زمین می گوید:
“از بیش از 10 سال پیش واز زمان تاسیس بنیاد فرهنگ تاکنون کوشش های ما همین بوده است که علاوه بر معرفی و گسترش هرچه بیشتر فرهنگ و هنر ایرانی، کل جامعه ایرانی و غیر ایرانی هم بتواند از فواید آن به بهترین نحو بهره مند شود. جشن شب یلدای امسال درتالار “شوئنبرگ” که درآن به پیشواز بلندترین شب سال و آغاز زمستان رفتیم، نمونه بارزی است از تلاش های خستگی ناپذیر و تعهدی که کادررهبری و داوطلبان “بنیاد فرهنگ” نسبت به رسیدن به هدف های والای این نهاد فرهنگی احساس می کنند. برای من شرکت و حضور در این جشن باستانی سرشارازشور و شعفی عمیق بوده و درعین حال یادآور مسئولیت عظیمی است که حفظ استانداردهای بالا و ادامه موفقیت های پایه گذاران این بنیاد به همراه دارد.”
جشن شب یلدای امسال “بنیاد فرهنگ” بدون شک یکی از موفق ترین برنامه های این نهاد فرهنگی بود که بنا برگفته آقای اردکانی دست اندرکاران آن همواره می کوشند تا هرسال برنامه های بهتر و پربارتری را به تماشاگران ارائه دهند: “من به همه هنرمندانی که دربرنامه امسال شرکت داشتند تبریک می گویم و از آن ها بخاطریک اجرای استثنایی دراین ششمین سال برگزاری جشن های یلدای بنیاد فرهنگ سپاسگزارم. فکرمی کنم امشب یک شب فراموش نشدنی دیگر به تاریخچه رویدادهای موفق بنیاد فرهنگ اضافه شد.”
آقای اردکانی می گوید: ” ازاین لحظه به بعد، کارما تدارک برنامه های نوروز 1398 است که روز 10 مارس امسال درفضای باز دانشگاه لس آنجلس با حضور هزاران دیدارکننده برگزار خواهد شد و من خوشحالم که مژده بدهم، خانم پریسا، بانوی موسیقی سنتی ایرانی، ستاره جشن نوروزی امسال ما هستند وگروه همنوازی با حضور هنرمندان برجسته ای چون پژمان حدادی، امیرحسین پورجوادی، علی پژوهشگر و سعید کامجو ایشان را همراهی خواهند کرد. “