فیروزه خطیبی
چند روزی بیشتر به روز دوازدهم مارچ و تاریخ برگزاری نهمین جشن های نوروزی بنیاد فرهنگ باقی نمانده است و امسال، “بنیاد فرهنگ” با تغییراتی اساسی در نحوه برگزاری این جشن ها در محل تازه آن – دانشگاه لس آنجلس و تالار رویس هال – به پیشواز نوروز، این جشن باستانی ایرانیان می رود.
آقای علیرضا اردکانی مدیر اجرایی بنیاد فرهنگ می گوید بیش ازهرچیزامسال جشن های نوروزی فرهنگ درمحلی به مراتب وسیع تر از محل سابق (موزه هنری شهر لس آنجلس (لاکما) )برگزار می شود: “ سال گذشته با حضور بیش از 20 هزار شرکت کننده در محل موزه، رکورد تازه ای از تعداد حضوریابی شرکت کنندگان بجای گذاشته شد. به همین دلیل هم ما امسال محوطه بزرگ و بی نهایت زیبای دانشگاه لس آنجلس را برای برگزاری جشن های نوروزی “بنیاد فرهنگ” انتخاب کرده ایم. مکانی که درضمن درقلب محله “وست وود” مرکز تجمع ایرانی – آمریکایی ها قرار دارد و همه اعضای جامعه می توانند به آسانی به آن دسترسی داشته باشند.”
امسال کنسرت اصلی جشن های نوروزی در پایان روز جشن و در تالار باشکوه رویس هال با شرکت محسن نامجو و آنسامبل او برگزار خواهد شد: “همانطور که می دانید تالار رویس هال سه برابر تئاتر “بینگ” موزه “لاکما” گنجایش دارد. همین گنجایش عظیم فرصتی پیش آورده است تا با کوشش کمیته نوروزی، ما بتوانیم نخستین برنامه هنری نوروزی در محل جدید را به یک برنامه کم نظیرهنری اختصاص بدهیم. یک کنسرت موسیقی بیاد ماندنی و فراموش نشدنی.”
آقای اردکانی می گوید: “ما در طول سال ها با هنرمندان سرشناس وبرجسته زیادی همکاری داشته ایم و برنامه امسال هم از این قاعده مستثنی نیست. اما هنرمندی که از نظر ما می توانست برای چنین جشن باشکوه و بار اولی در تالار”رویس هال” جوابگو باشدآقای محسن نامجو و آنسامبل موسیقی او بود. هنرمندی که بنیاد فرهنگ تا کنون فرصت همکاری با او را نداشته است. ما از اینکه این هنرمند دعوت “فرهنگ “ را قبول کرده است بی نهایت خوشحالیم. آقای نامجو نه تنها در روز 12 مارچ در برنامه نوروزی فرهنگ در یوسی ال ای شرکت خواهند داشت بلکه در روز 25 مارچ هم در تاتر “کلر تروور” دانشگاه یوسی ارواین (نوروز اورنج کاونتی) هم برنامه جداگانه ای را اجرا خواهد کرد. در کنسرت رویس هال علاوه بر آقای محسن نامجوو اعضای گروه ایشان، چند هنرمند مهمان هم در زمان اجرای برنامه روی صحنه به او خواهند پیوست. هنرمندانی که به عنوان “سورپرایز” تا شب برنامه نام آن ها اعلام نخواهد شد.”
امسال از ساعت 12 نیمروز تا 5 عصر در محوطه چمن کاری شده و بسیار زیبای “دیکسون کورت” – پارک بزرگی در مجاورت تالار رویس هال- ، برنامه های رایگان برای شرکت کنندگان اجرا خواهد شد. علاوه بر چیدمان باشکوهی از سفره بزرگ هفت سین نوروزی با طرحی ازخانم شیده شه رییس، چایخانه و غرفه های کاردستی و نقاشی برای بچه ها، امسال، برنامه های هنری عبارتند از اجرای موسیقی توسط دی جی آرین، اجرای رقص توسط اعضای گروه باله جانبازیان، اجرای آواز توسط زیبا شیرازی و گروه همصدایی بچه های دانشور، گروه عروسکی نگار استخر، گروه موسیقی ایرانی دف بنگ با رهبری مهرداد اعرابی هریک بطور جداگانه برنامه هایی اجرا خواهند کرد. امسال برای چهارمین سال پیاپی رژه لباس های محلی همبا شور و هیجان سال های گذشته درساعت 3 بعد از ظهر آغاز می شود و هرشرکت کننده ای با لباس محلی ایرانی می تواند در آن شرکت کند. “
علاوه بر برنامه های رایگان محوطه دیکسون کورت در طول روز، درساعت 5 عصر کنسرت بزرگ محسن نامجو در تالار رویس هال برگزارخواهد شد که بلیت های آن از طریق وبسایت “بنیاد فرهنگ” دراختیارعموم قرار دارد.
درباره محسن نامجو
محسن نامجو در تربت جام متولد شده و بزرگ شده مشهد است. كار موسيقي را از دوازده سالگي با آواز و سولفژ و نت خواني شروع كرده و استاد رديفش نصرالله ناصح پور بوده است. او در سال۷۳ در دانشگاه هنر، رشته تئاتر قبول مي شود و يك سال بعد در دانشگاه تهران به رشته موسيقي مي رود. در دانشگاه سه تار و تار را به عنوان ساز تخصصي انتخاب كرده و هارموني، فرم و آناليز و كنترپوان را پيش استاداني چون خسرو مولانا، آذين موحد و عليرضا مشايخي ياد مي گيرد اما بعد از دو سال از دانشگاه انصراف مي دهد.
در آن زمان هم مثل امروز موسیقی در مشهد جریان داشت. گروه های موسیقی زیرزمینی زیادی با هم درحال رقابت بودند. شهری که در آن همیشه تضاد عجیبی بین موسیقی که عموم مردم به آن گوش می دهند و موسیقی زیرزمینی وجود داشته است.
درهمان زمان ها محسن نامجو به همراه دوستش عبدی بهروان فر(گیتاریست ترنج و چند قطعه دیگر) پس از آنکه سه تارش را با وصل یک پیک آپ به ساز الکتریک تبدیل کرد، ماه ها به ساز زدن می پردازد.
موسیقی محسن نامجو تلفیقی است از آواز و موسيقي سنتي و ريتم ها و سبك هاي راك، سنتي، جاز، محلي، بلوز، موسیقی کوچه بازاری و… او علاوه بر سه تار، گیتار الکتریک هم می نوازد. خودش بتازگی در مصاحبه ای با روزنامه گاردین چاپ لندن گفته است: “اگرتلفیقی در موسیقی من وجود داشته باشد از خود زندگی سرچشمه می گیرد. تضادهایی که درهمه جنبه های این زندگی وجود دارد. من از مملکتی می آیم که به شیوه های قرن هشتمی اداره می شود و شیوه هایی که در آن برای مثال نمی خواهند شما “تی شرت” بپوشید. این نوع تفکر هرچند با شرایط زمان حال حاضر مطابقت ندارد اما درکنار همین تفکر می توانند به آسانی ازهمه ابزار و وسائل مدرن برای قدرت نمایی استفاده کنند. این حالت تلفیقی همان عدم وجود هارمونی است که به نوع تفکر و موسیقی من انجامیده است.”
کلام ترانه های محسن نامجو هم مخلوطی است از اشعارکلاسیک ایرانی به اضافه کلام خودش و کلام مردم کوچه بازاری. روزنامه گاردین می نویسد: “موسیقی محسن نامجو در واقع نشان دهنده ناهمسازی، عدم تجانس و ناهمخوانی جامعه امروز ایران است. شاید به همین خاطر است که او را به عنوان “باب دیلن” ایران می شناسند. “
درهمان سال های تشکیل گروه و آغاز موسیقی تجربی، نامجو جایزه دوم یک مجله موسیقی زیرزمینی محلی “آنلاین” را برنده می شود و به معروفیت چشمگیری می رسد اما درآن زمان فروش قانونی موسیقی او ممکن نبود. با آلبوم “ترنج” موسیقی و نام محسن نامجو در روزنامه نیویورک تایمزمطرح شد.
یک سال بعد محسن نامجو ایران را ترک کرد و درسال 2009 بخاطر استفاده از یکی از سوره های قرآن دریکی از ترانه هایش بطور غیابی به 5 سال حبس محکوم شد. از آن تاریخ او ضمن ارتباط آنلاین با طرفداران بی شمارش در ایران، همچنان فعال باقی مانده و 7 آلبوم دیگرهم درخارج از ایران تهیه و منتشر ساخته است.
“برای من این فورم است که در موسیقی اهمیت دارد. ملودی در موسیقی سنتی به تنهایی برای من جذابیتی ندارد. اما این ریتم ها هستند که مرا دیوانه می کنند. مسئله مهم تر این است که من این کار را نمی خواهم با موسیقی محلی جای دیگری انجام بدهم. بنابراین و به این صورت این نوعی ادای دینی است که من به سنت و موسیقی سنتی خودم دارم. “
موسیقی نامجو در عین حال عکس العملی است که موسیقی دان های ایرانی به موسیقی سنتی نشان می دهند. او در این مورد می گوید: “انتقاد من به موزیسین هایی است که موسیقی سنتی می نوازند. این ها خودشان را یک سروگردن از دیگران بالاتر می دانند. همین نوع تفکر نمی گذارد آن ها از جایگاهشان تکان بخورند. موزیسین های ما به هیچ نوع موسیقی بجز موسیقی سنتی علاقه ای ندارند. آن ها حتی نیازی هم به تجربه نوع دیگری از موسیقی و یا شنیدن یک موسیقی دیگر درخود حس نمی کنند و به عنوان یک هنرمند حتی حاضر نیستند به تماشای یک فیلم بنشینند یا به یک گالری نقاشی بروند. چراکه جزخودشان چیز دیگری نمی بینند و انگار که این “موسیقی سنتی” برایشان حکم خدایی دارد.”
با این همه آقای نامجو، سیاست را از هنر خود جدا می داند و معتقد است که هویت هنری یک هنرمند باید ازسیاست جدا باشد: “یک تعریف سیاسی به {کار} من داده شده درحالی که من هیچوقت خودم را در جایی هنرمند سیاسی معرفی نکرده ام. بلکه همیشه برعکس خواسته ام از آن دور باشم. علت این دوربودن هم این است که همیشه هرگونه ای از سیاست، به مثابه تقسیم کردن دنیا به خوبی و بدی، به خیر و شر، به من و دیگری و اردوگاه من واردوگاه آن هاست. ذات هنر با چنین دوگانگی هایی در تضاد است و ذات هنر در نهایت برای آشتی دادن و صلح و یگانگی است که قدم بر می دارد. من در درجه اول باید خودم را هنرمند بدانم یا باشم تا هرتعریفی از هنر را برای خودم ارائه بدهم از جمله هنر سیاسی و یا هرچیز دیگر. “
محسن نامجو درباره هم بخشی های خود به برنامه های نوروزی امسال بنیاد فرهنگ می گوید: “صادقانه بگویم. من در درجه اول یک موزیسین هستم و این کار من است. من خیلی اساسا ارادتی به ریشه های ایرانی و فرهنگ ایران و این چیزها ندارم. چرا که تلخی های جهان را خیلی بیشتر جلوی چشمم می بینم تا بهانه هایی برای جشن و هر چیزدیگری. از یک طرف، غیر از مسئله کاری، دوستانی که برگزار کننده این جشن های نوروزی هستند، اعضای بنیاد فرهنگ را آدم هایی بسیار شریف، صادق و تحسین کننده هنر دریافتم. شاید انگیزه اصلی من هم همان همکاری با بنیاد فرهنگ بود تا وظیفه ای در مقابل نوروز انجام دادن. اگر بنیاد فرهنگ مراسم دیگری هم داشت بازهم گمانم در صورت توافق های کاری من این کار را انجام می دادم. در ایام نوروز بطور کلی همیشه یک دور تسلسلی اتفاق می افتد. اینجا که هستیم با تقویم میلادی می شود 20 مارچ. توی ایران اول فروردین همیشه خیلی از نشانه های از نوشدن و تغییر و دگرگونی که آدم در دور و برش و از آدم های دوروبرش و رفتارهایی که تغییر می کند و مهربانی هایی که پیش می آید بگیر تا طبیعت بهرحال {نوروز}در انسان نوعی شعف و شادمانی ایجاد می کند.
***
برای تهیه بلیت های کنسرت محسن نامجو و اطلاعات بیشتر برای هردو جشن نوروزی به وبسایت و تلفن زیر مراجعه کنید:
farhang.org
Tel: 310-666-1546
