موزه گتی ویلا و بنیاد فرهنگ، میزبان دومین کنسرت ایرانی
با فرید شفیع نوری، اشعار مولانا، رقص جادویی
میریام پرتز و گرامیداشت ماه پراید
فیروزه خطیبی
“معشوق“ عنوان دومین کنسرت از سری برنامه های ایران Persia After Hours و بخشی از سری برنامه های جنبی نمایشگاه بی سابقه “ایران باستان و جهان کلاسیک“ در رابطه با تمدن و میراث های فرهنگی ایران است که توسط موزه گتی ویلا Getty Villa و با حمایت و همکاری “بنیاد فرهنگ“ در آخر هفته گذشته در شهر لس آنجلس برگزار شد.
نمایشگاه “ایران باستان وجهان کلاسیک“ که از تاریخ ۶ اپریل ۲۰۲۲ کار خود را آغاز کرده و تا ۸ آگوست ادامه خواهد داشت، تا امروز هزاران بازدید کننده داشته است و یکی از موفق ترین نمایشگاه های اخیر موزه “گتی ویلا “ در شهرساحلی مالیبو به شمار می رود.
در این نمایشگاه بیش از ۲۰۰ قطعه اشیای تاریخی متعلق به ایران باستان که از موزه های بزرگ جهان گردآوری شده، در کنار آثار مشابهی از یونان و روم باستان به نمایش گذاشته شده است. علاوه براین، درطول دوران برگزاری این نمایشگاه، علاقمندان می توانند از طریق جلسات سخنرانی حضوری و مجازی با جنبه های گوناگون تاریخ، فرهنگ و هنر ایران زمین از آغاز تا امروز آشنا شده و در کنسرت های Persia After Hours شاهد هنرنمایی هنرمندان سرشناس و مطرح ایرانی باشند.
درهمین راستا، روز شنبه ۲۵ ماه ژوئن، جمع کثیری از دوستداران فرهنگ و هنر ایران، در آمفی تئاتر فضای آزاد موزه “گتی ویلا“ گردهم آمدند تا به تماشای کنسرت “معشوق“ – کاری از فرید شفیع نوری آهنگساز، خواننده و نوازنده تار زاده تکزاس، با همراهی نغمه سارنگ – نوازنده کمانچه- رامبد درگاهی – نوازنده تنبک و سازهای کوبه ای– و رقص میریام پرتز رقصنده و طراح رقص بین المللی بنشینند.
فرید شفیع نوری: مولانا در شعرهایش درباره عشق بی کران و ابدی
عشقی دربرگیرنده همه اجزای هستی و همه پذیری سخن می گوید
که عشقی است خالی از هرگونه قضاوت، حکم و داوری
آقای علیرضا اردکانی، مدیراجرایی بنیاد فرهنگ – یک نهاد فرهنگی غیرانتفاعی، غیرسیاسی و غیرمذهبی در کالیفرنیای جنوبی – درباره موفقیت چشمگیر نمایشگاه و اجرای هنرمندان ایرانی در مکان معتبر و باشکوهی چون موزه “گتی ویلا“ می گوید: “این دومین برنامه کنسرت های موفق ایرانی بود که در کنار نمایشگاه ارزشمند و بی سابقه “ایران باستان، جهان کلاسیک“ اجرا شد. درواقع استقبال مردم نشان می دهد که نمایشگاه و هم چنین اجرای هنرمندان ایرانی که برای شرکت در کنسرت های Persia After Hours توسط دست اندرکاران موزه به دقت دست چین شده اند تا چه حد مورد توجه قرار گرفته است. درضمن ماه ژوئن همزمان بود با ماه “پراید“ برای جامعه همجنسگرایان و دگرباشان جنسی که هم موزه “گتی“ و هم “بنیاد فرهنگ“ خود را به پذیرش و احترام به آن متعهد می دانند.
چرا که “همه پذیری“ بخش مهمی از این سری برنامه های هنری و نمایشگاه تاریخی “ایران باستان، جهان کلاسیک“ است. ما بی نهایت خوشحالیم که هریک ازهنرمندانی که در اجرای برنامه های هنری Persia After Hours دعوت داشته اند از این پیام عشق و همه پذیری استقبال کرده و می کنند.“
“ فرید شفیع نوری، در کنسرت“معشوق“، پیام پرشور عشق بی کران و ابدی مولانا را با مهارت به نمایش گذاشت. هم چنین میریام پرتز که با رقص جادویی خود تماشاگران را شگفت زده کرد. در ساعات پیش از آغاز کنسرت هم موسیقی عالی با انتخاب دی. جی. “شان نش“ شور وهیجان خاصی در بین حاضران به وجود آورد. همینطورتماشای هنر خوشنویسی کم نظیر“مهتدی میرک“ و اثری بنام “رنگین کمان“ که همانطور که خود او ضمن کار روی آن به تماشاگران توضیح داد، نمادی بود نشان دهنده این حقیقت که هریک از ما انسان ها، بخشی از طیف های گوناگون بشری هستیم و هریک نور تابنده ای که جمع بشری ما را به شکلی که شاهد آن هستیم درخشان تر می سازد.“
آقای علیرضا اردکانی، مدیراجرایی بنیاد فرهنگ – یک نهاد فرهنگی غیرانتفاعی، غیرسیاسی و غیرمذهبی در کالیفرنیای جنوبی – درباره موفقیت چشمگیر نمایشگاه و اجرای هنرمندان ایرانی در مکان معتبر و باشکوهی چون موزه “گتی ویلا“ می گوید: “این دومین برنامه کنسرت های موفق ایرانی بود که در کنار نمایشگاه ارزشمند و بی سابقه “ایران باستان، جهان کلاسیک“ اجرا شد. درواقع استقبال مردم نشان می دهد که نمایشگاه و هم چنین اجرای هنرمندان ایرانی که برای شرکت در کنسرت های Persia After Hours توسط دست اندرکاران موزه به دقت دست چین شده اند تا چه حد مورد توجه قرار گرفته است. درضمن ماه ژوئن همزمان بود با ماه “پراید“ برای جامعه همجنسگرایان و دگرباشان جنسی که هم موزه “گتی“ و هم “بنیاد فرهنگ“ خود را به پذیرش و احترام به آن متعهد می دانند.
چرا که “همه پذیری“ بخش مهمی از این سری برنامه های هنری و نمایشگاه تاریخی “ایران باستان، جهان کلاسیک“ است. ما بی نهایت خوشحالیم که هریک ازهنرمندانی که در اجرای برنامه های هنری Persia After Hours دعوت داشته اند از این پیام عشق و همه پذیری استقبال کرده و می کنند.“
“ فرید شفیع نوری، در کنسرت“معشوق“، پیام پرشور عشق بی کران و ابدی مولانا را با مهارت به نمایش گذاشت. هم چنین میریام پرتز که با رقص جادویی خود تماشاگران را شگفت زده کرد. در ساعات پیش از آغاز کنسرت هم موسیقی عالی با انتخاب دی. جی. “شان نش“ شور وهیجان خاصی در بین حاضران به وجود آورد. همینطورتماشای هنر خوشنویسی کم نظیر“مهتدی میرک“ و اثری بنام “رنگین کمان“ که همانطور که خود او ضمن کار روی آن به تماشاگران توضیح داد، نمادی بود نشان دهنده این حقیقت که هریک از ما انسان ها، بخشی از طیف های گوناگون بشری هستیم و هریک نور تابنده ای که جمع بشری ما را به شکلی که شاهد آن هستیم درخشان تر می سازد.“
شب فراموش نشدنی فرهنگ و هنر ایرانی در ویلای گتی
برنامه شنبه شب ۲۵ ژوئن از ساعت ۶ بعد از ظهر، با پذیرایی از مهمانان ویژه و تور بازدید از نمایشگاه “ایران باستان، جهان کلاسیک“ آغاز شد. کمی دیرتر درحیاط و باغچه میانی محوطه زیبای موزه که طرح ساختمانی آن از “هرکولیوم“ – شهر باستانی ثروتمندی در جنوب ایتالیا درجوار “پمپئی“ که در سال ۹۷ میلادی با وقوع آتشفشانی عظیم مفقود و بعدها بازیافت شد – برداشته شده است، “شان نش“ Shan Nash دی . جی. زاده بلوچستان و ساکن لس آنجلس برخی از پرشورترین نواهای برگرفته از موسیقی خاورمیانه ای را برای حاضران پخش کرد.
درساعت ۷ شب ، در محل آمفی تئاتر فضای آزاد موزه، کنسرت “معشوق“ با اجرای فرید شفیع نوری و همراهی نوازندگان و رقص “میریام پرتز“ آغاز شد. این کنسرت با الهام از موسیقی اصیل ایرانی و اشعار مولانا جلال الدین بلخی(رومی) با قطعاتی از ساخته های فرید شفیع نوری همراه با پیش درآمدی بنام “رخش“، آواز “یار“، تصنیف “عشاق“ و چهارمضراب “شبدیز“ اجرا شد و با آواز “جوینده“ و تصنیف “مجنون“ به پایان رسید.
“حیلت رها کن عاشقا، دیوانه شو، دیوانه شو
وندر دل آتش درآ، پروانه شو، پروانه شو“
فرید شفیع نوری آهنگساز، خواننده و نوازنده ایرانی – آمریکایی که ردیف های موسیقی سنتی را نزد استادان برجسته موسیقی ایران آموخته و درطول دوران کرونا و زندگی در شهرکوچکی در سواحل خلیج مکزیک به کار روی یک آلبوم تازه و تدریس موسیقی از طریق مجازی اشتغال داشته معتقد است در تاریخ جهان، کم تر کسانی توانسته اند درحد جلال الدین محمد بلخی (مولانا) ، شاعرپارسی گوی ایران، این گونه چون مشعلی تابناک بدرخشند و درعین حال چراغ راه دیگران باشند: “ مولانا در شعرهایش درباره عشق بی کران و ابدی، عشقی دربرگیرنده همه اجزای هستی و درواقع از “همه پذیری“ سخن می گوید که عشقی است خالی از هرگونه قضاوت، حکم و داوری. اشتیاقی که مولانا برای رسیدن به “معبود“ و “معشوق“ دارد، درواقع انعکاسی است از یکی از ابتدایی ترین و درونی ترین آرزوهای هر انسانی که در راه رسیدن به معنا و مفهوم عشق، طبیعت، کائنات و ابهت خیره کننده آن راه می پیماید. همان عشقی که درطول زندگی می کوشیم تا در عمیق ترین و صمیمی ترین رابطه های انسانی مان به آن بپردازیم و آن را پرورش بدهیم. شعرکلاسیک فارسی در طول قرن ها به واکاوی و بررسی همین عشق بی کران و ابدی پرداخته است. ما کنسرت امشب را هم به همین “خرد کهن و باستانی“ پیشکش می کنیم که هنوز تا به امروز زنده مانده، زندگی می کند و پژواک و انعکاس صدایش هنوز هم به وضوح شنیده می شود. “
آقای شفیع نوری ضمن اشاره به اهمیت همین عشق “همه پذیر“ در رابطه با ماه “پراید“ و پذیرش دگرباشان جنسی در ارتباط با کنسرت “معشوق“ می گوید: “وقت آن رسیده که این عشق دربرگیرنده ای که در طول تاریخ در اشعار و متون و ادب پارسی از آن سخن رفته است را جشن بگیریم، در روح لحظه ها زندگی کنیم و بدون هرگونه احساس شرمساری پذیرای جوهر و ذات هر عشق واقعی در وجودمان باشیم. “
ترجمان اشعار رومی با رقص سماع
برخی از درخشان ترین لحظات اجرای کنسرت “معشوق“، رقص خیره کننده میریام پرتز، طراح و استاد رقص بود که با استفاده از شیوه های اکسپرسیونیستی، ترجمان تازه ای از عرفان نهفته در اشعار مولانا را با حرکات موزون به تماشاگران ارائه داد. خانم پرتز که کارگردان و گرداننده گروه رقص “نوا“ – گروهی که بر اساس در هم آمیزی رقص و عرفان پایه گذاری شده است- هم می باشد، در قطعاتی که با کمک نورپردازی ویژه، جلوه های بصری کم نظیری را به نمایش می گذاشت، تاثیر موسیقی شفیع نوری و اشعارمولانا را برای تماشاگران مشتاق این برنامه چند برابرساخت: “ همکاری با فرید شفیع نوری برای من همیشه تجربه ای ارزشمند، یگانه و آموزنده بوده است. هردوی ما علاقه بی حد و عمیقی به اشعار عرفانی مولانا و پیام ابدی او که به ما می گوید “همواره در راه عشق قدم بردار“.
هریک از ما هنرمندانی هستیم که چه در رقص و چه در موسیقی در سراشیب هنرهای سنتی و “نئو- کلاسیک“ ایرانی حرکت می کنیم. یعنی استفاده از فرمی تازه با حفظ قوانین سنتی و کلاسیک آن. با این همه هم من وهم فرید همواره در آرزوی رسیدن به یک فورم اکسپرسیونیستی مدرن و تازه ای هستیم که هم بتواند زبان ما را به عنوان یک هنرمند مستقل بیان کند و هم با زبان زمانی که در آن زندگی می کنیم گفتگو کند.“
خانم پرتز که در طول ۲۰ سال گذشته به عنوان یک “درویش“ پیرو مکتب صوفی گری بوده است می گوید رقص سماع و سنت های عرفانی منسوب دراویش را از نزدیک تجربه کرده است: “جزئیات این رقص برای من حالت نوعی عبادت دارد و من هم به همین صورت آن را فهمیده و فراگرفته ام. از طرفی دیگر، به عنوان یک رقصنده مدرن و معاصر، آزادی شگفت انگیزی در خلق حرکات موزونی که بتواند احساسات و عواطف شخصی ام را در رابطه با موضوع رقص به نمایش بگذارد کشف کرده ام.“
“ من همواره بدنبال راه هایی بوده ام که بتواند پل ارتباطی باشد بین تجربیات درونی ام و زبان و حرکات رقص. از این شیوه برای درک بهتر زندگی و از فضایی که این تجربیات برایم بوجود می آورند برای رشد و دگرگونی های شخصی استفاده می کنم. هنر من بیانگر بافت پیچیده ای از همه آموخته هایم در راه درک بهتری از رقص های سنتی آسیای میانه است. درعین حال به عنوان یک هنرمند مدرن و معاصرهمواره به دنبال مفهوم تازه این آموخته ها هستم و در این راه می کوشم مرز های بازدارنده را پشت سر بگذارم.“
“زیبایی همکاری با فرید شفیع نوری در این است که هریک از ما به دیدگاه هنری دیگری احترام می گذاریم و به آن اطمینان داریم. موسیقی او به من یک حس آزادی و رهایی از همه قوانین دست و پا گیر هنری و اجتماعی می دهد و مرا دعوت می کند تا در انتخاب حرکات موزون و طراحی رقص کاملا رها از قید و بندهای معمول و در واقع خودم باشم.“
شب “رها”، شب”پراید” ایرانی
موزه “گتی ویلا“ که برنامه های هنری Persia After Hours امسال را به مناسبت همزمان شدن آن با ماه “پراید“ که در آمریکا به عنوان ماه برگزاری جشن های گرامیداشت همجنسگرایان ودگرباشان جنسی شناخته می شود به عنوان شب “پراید“ معرفی کرده بود، با حمایت و پشتیبانی “بنیاد فرهنگ“ از گروه همجنسگرایان ایرانی “رها“ – سازمانی که برای ایجاد اثرات مثبت در زندگی همجنسگرایان ایرانی در رابطه با هویت فرهنگی ایرانی آن ها تاسیس شده – رسما دعوت به همکاری کرد. حضور و همکاری بی سابقه اعضای سازمان “رها“ در محل موزه به عنوان همکاران ایرانی شب “پراید“ با موفقیت و استقبال پرشور تماشاگران به ویژه ایرانیان حاضر در محل کنسرت روبرو شد.
“رها“ یک سازمان غیرانتفاعی در سطح بین المللی است که کار خود را از پنج سال پیش از شهر لس آنجلس آغاز کرده است. این سازمان به اعضای همجنسگرای ایرانی تبار خود کمک می کند تا خود را از احساس بیگانگی با جنبه های اجتماعی و فرهنگی جامعه ایرانی رها ساخته و فضای عمیق تری برای درک و شکستن ساختارهای بازدارنده به وجود بیاورند تا بتوانند با هویتی اصلی و واقعی در راه شناساندن هرچه بیشتر خود به جامعه ای که به آن تعلق دارند قدم بردارند.
شروین خرمیان، مدیر و گرداننده “رها“ ضمن ابراز خوشحالی از دعوت موزه “گتی“ از این سازمان برای همکاری در برنامه شب “پراید“، می گوید: “ درسازمان “رها“ اعضای ما مجبور نیستند ازهویت ایرانی خودشان به خاطر دستیابی به هویت جنسی شان دست بکشند. تا همین چند سال پیش بسیاری از اعضای این سازمان نمی توانستند حتی کلماتی مانند Lesbian (همجنسگرای زن)، Gay (همجنسگرای مرد)، دو جنسگرا وTransgender (تراجنسیتی ) را با صدای بلند به زبان بیاورند. با این همه در برنامه “گتی ویلا“ ما شاهد بودیم که همین افراد با افتخار “تی شرت“ های “رها“ که روی آن با کلمات درشت نوشته شده بود زIranian LGBTQ Visibleس “دگرباشان ایرانی آشکار“ را پوشیدند و پرچم های رنگین کمان را تکان دادند و بی هیچ ترس و واهمه ای، در کمال آزادی و صداقت در رابطه با هویت جنسی خود با اعتماد به نفس کامل و با صدای بلند با ایرانیان دیگر گفتگو کردند. ما از “گتی ویلا“ و هم چنین “بنیاد فرهنگ“ برای ایجاد فضایی مثبت، پذیرا و تائید کننده و درعین حال ایمن برای گردهم آیی اعضای سازمان “رها“ در کنار جامعه بزرگ تر ایرانیان این شهر بی نهایت سپاسگزاریم. این فرصتی بود تا اعضای “رها“ بتوانند بدون نیاز به هرگونه حالت دفاعی یا پنهان کاری در رابطه با هویت جنسی خودشان، به عنوان عضوی از اعضای جامعه ایرانی این شب مهم را جشن بگیرند. این مسئله به ما نشان می دهد که چگونه همکاری صمیمانه اعضای جامعه با بخش رهبری همان جامعه می تواند کمک کند تا دیوارهای بلند جدا سازی از سر راه برداشته شود وما بتوانیم دیده و آشکار بشویم. هرچه اقلیت ها بیشتر دیده شوند، ما فضای بیشتر و بازتری پیدا خواهیم کرد تا بی هیچ ترس و واهمه ای با خودمان و هویت جنسی خودمان صادق باشیم و بتوانیم زندگی شاد، سالم و مفیدی داشته باشیم. “
برنامه آینده “Persia After Hours” در ویلای گتی – “شب شعر و ملودی های ایرانی“ روز شنبه ۱۶ جولای با شرکت شعله ولپی مترجم و شاعر، آندره مگردیچیان طراح رقص، مهرداد اعرابی نوازنده سازهای کوبه ای، شایاندخت عابدینی منش و خسرو انصاری، وکالیست، و حامد پورساعی نوازنده گیتار برگزار خواهد شد. ورود به این برنامه از طریق تماس با موزه یا وب سایت بنیاد فرهنگ با رزرو جا از قبل آزاد و رایگان است . Farhang.org