سیری در دنیای نقاشی و مـروری بر مکاتـب و آثـار نقـاشان بـزرگ
شهین دردشتـی
دکترای هنرهای زیبا و هنردرمانی
بخش هفتم:
جورجیـا اوکیـف
نقاش زن آمریکائی
دراین بخش در باره نقاشی جورجیا اوکیف صحبت خواهیم کرد که جزو بزرگان هنر نقاشی در دنیا است.
جورجیا اوکیف (Georgia O’Keefe) نقاش زن آمریکائی که درسال 1887 بدنیا آمد، یک زن نقاش سرشناس اوائل قرن بیستم شد که مشخص کردن سبک او همیشه دشوار بوده است. باوجود این هنرشناسان عموماً بر سر این نکته توافق داشته اند که سبک او سبکی نیمه مدرن بوده است. البته این عنوانیست که به اکثر نقاشان آمریکائی در نیمه اول قرن بیستم که درفکر نوگرائی ودوری از سنت های رئالیستی در هنر بودند اطلاق میشد.
در میان آنها اوکیف زن هنرمندی بود که دنیای درون خود را از طریق هنرش ابراز میکرد. او نقاشی رئالیستی را، بدون توجه به افکار عمومی و عکس العمل منتقدین نقاشی، کنار گذاشت. نقاشیهای شبه آبستره ای که در سال 1900 کشیده، چنین بنظر میرسند که گویا امروز کشیده شده اند. و شگفت انگیز این است که او نقاشی مدرن میکرد، بدون آنکه از نهضت نقاشی مدرن در اروپا اطلاع داشته باشد. در واقع، میتوان گفت که مجموعه عواملی مثل بکار گرفتن احساسات درونی، جرات در گسستن از سنت ها، وتلاش فردی برای یافتن یک سبک متفاوت بود که او را از سایرنقاشان معاصرش در آمریکا متمایز کرد.
توانائی اوکیف در این بود که فرم های بسیار ساده را به سمبل هائی بسیار پر معنی و دارای یک معنی جهانی تبدیل میکرد. بعنوان مثال،در تابلویش بنام گل آیریس سیاه، گُلی که کشیده، بچشم بسیاری از بینندگان آن بعنوان سمبل زایش و باروری بنظر میاید، ویا جمجمه یک حیوان در صحرا سمبل درد ورنج است. به عبارت دیگر، استعداد او در این بود که یک پدیده عینی را به چیزی ذهنی و اسرارآمیز تبدیل کند.
اوکیف میتوانست آن چیزی را ببیند و نقاشی کند که دیگران نمیدیدند، و سپس آنچه را که خود دیده در اختیار بیننده تابلویش قرار دهد. بعنوان مثال، او بجای اینکه یک گل را بکشد، درون گل را مجسم میکرد و میکشید. بگفته خودش، او میکوشید تا روح گل را بکشد، نه ظاهرآن را که همه میبینند و همه میکشند. به همین دلیل، از نظر بسیاری از منتقدین، کار اوکیف در تبدیل پدیده های عینی به سوژه های اسرار آمیز در میان نقاشان مدرن بی نظیر است.
آثارنقاشی او بخوبی شیوه و هدف کارش را نشان میدهد. اودر ظاهر گلی را میکشید و تاثیر نور را بر روی لبه های گلبرگهائی که تاریکی قسمت میانی گل را محاصره کرده اند، نشان می داد. ولی، از نظر خود اوکیف، آن شعله سفیدی که مانند شمعی از درون گل به بیرون میتابد، که در واقع عضو تولید کننده گل است، نشان دهنده پیروزی نور بر تاریکی، و یا پیروزی باروری است. ولذا گلی که کشیده تنها یک پدیده موجود در طبیعت است که برای بیان چنین پیروزی بکار گرفته است.
اهمیت نقاشی اوکیف از نظر اجتماعی دراینست که او، حتی قبل ازشروع نهضت آزادی و برابری زنان در آمریکا،عملا نشان داد که میتوان علیرغم محدودیت های جامعه برای زنان، بدنبال تحقق بخشیدن به هدف ها و آرمانهای خود رفت، به استعدادهای خود فرصت شکوفائی داد، و یافته های خود را به جامعه عرضه نمود. اوکیف که 99 سال زندگی کرد، تا آخرین لحظه عمرش در خانه اش، واقع درصحرای آریزونا، نقاشی میکرد. باید افزود که نقاشی اوکیف تاثیربسزائی بر روی نقاشی مدرن در آمریکای قرن بیستم بجا گذاشت.
