سیری در دنیای نقاشی – شهین دردشتـی

مـروری بر مکاتـب
وآثـار نقاشان بزرگ
شهیـن دردشتـی
دکترای هنرهای زیبا و هنردرمانی

بخش هشتم: مکتب سور رئالیسم

اصول مکتب سوررئالیسم  به سرعت در  رشته های های هنرهای زیبا،  موزیک، فیلم و سینما و عکاسی رایج شد. این مکتب که  در پاریس بروز کرد بتدریج به سایر مراکز هنری  در اروپا و آمریکا راه یافت. پس از فرانسه بلژیک کشوری بود که در آن سوررئالیسم ریشه هایش  را در احساسات انقلابی و مخالفت با جنایات جنگ جهانی اول یافت. این مکتب کوشید تا انقلابی در اندیشه و تجربه های افراد انسان برای رهائی از چنگ تسلط آنچه راسیونالیسم خوانده میشد درتمام زمینه های فردی، اجتماعی و فرهنگی بوجود آورد. نوشته های زیگموند فروید و سوژه هایش مانند ضمیر ناخود آگاه و تفسیر خواب بصورت اصول مهم سوررئالیسم  در آمدند. بعبارت دیگر آزاد کردن قوه تصور الهام بخش نقاشان این سبک بهنگام بکارگرفتن متدهای هنری شان شد. بعنوان نمونه سالوادور دالی تصوراتی سمبولیک را در آثارش بکار گرفت که نشان دهنده حالات دلهره، ناامیدی، خواب های بیمارگونه و سوژه های غیر منتظره بود.      

دالی علاوه بر نقاشی سبک خود را در زمینه های مجسمه سازی، چاپ؛ مد، نگارش، تبلیغات و فیلمسازی هم بکار گرفت که او را از پرکارترین نقاشان قرن بیستم کرد.
اولین نمایشگاه آثار سوررئالیستی در 1925 در پاریس برگزار شد و سپس به جاهائی مانند لندن، توکیو ونیویورک کشانده شد. بدنبال جنگ جهانی دوم در اروپا و مهاجرت تعداد زیادی از نقاشان سوررئالیست به نیویورک، هنر در آمریکا بشدت تحت تاثیر مکتب سوررئالیسم قرار گرفت. بعنوان نمونه آثار نقاش آمریکائی جکسون پولاک را باید با استفاده از متدهای سوررئالیستی دانست. پولاک رویه ای غیر معمول در نقاشی داشت که با آن تصویرهایی غیر عادی را بروی پرده نقاشی میاورد. او پرده نقاشی را بجای سه پایه بر روی زمین میگذاشت و اغلب اوقات قلم نقاشی برروی پرده گذاشته نمیشد. درعوض او از کاردک و یا یک تکه چوب استفاده میکرد که با آن رنگ را روی پرده میچکاند. او قوطی رنگها را مرتبا بهم میزد تا رنگ مورد نظرش و ترکیبی از طرح، رنگ و فرمی را که میخواست پیدا کند. او گاهی خرده های شیشه را با هم رنگ قاطی میکرد. سبک او بنام “نقاشی از راه ریخت و پاش رنگ” ويا “نقاشی متحرک” شناخته شد و با این سبک نقاشی نیویورک را پایتخت هنری دنیا کرد. در سال 2006 تابلوی شماره 5 اوکه در 1948 کشیده بود بمبلغ 140 میلیون دلارفروخته شد که تا آن تاریخ گرانترین قیمت برای یک تابلو بود.
مکتب سوررئالیسم بتدریج مبنای اکثر سبک های نقاشی شد که بنام مکتبهای Post-Modernism شناخته میشوندکه دربخش های آتی این سلسله مقالات درباره آنها صحبت خواهیم کرد.