نقد فیلم – فرح شکوهی

درست 32 سال بعد از نمایش اولین فیلم «Ghostbusters» اینک دومین فیلم بروی اکران می آید و با توجه به بازیگران کمدی و در ضمن چهره های معروف، امید زیادی به آن میرود، ولی به راستی این خواسته و توقع برآورده میشود؟
اولین فیلم درست در سال 1984 بروی اکران سینماها آمد، با بودجه 30 میلیون دلاری، که همان نخستین آخر هفته 14 میلیون دلار فروش داشت و در مجموع تا سال 2014، 230 میلیون دلار فروش کرد.
اولین فیلم به کارگردانی ایوان ریتمن و بازیگری: بیل مورای، دان آیک روید، زنده یاد هارولد رامیس، ارنی هادسن و سیگورنی ویور بود، فیلمنامه از پال فیج و دان ایک روید بود، قصه بسیار کمدی، دلنشین، حساب شده و بدون یک لحظه توقف و بقولی افت در رویدادهای فیلم پیش میرفت. هماهنگی شخصیت های فیلم، بسیار ماهرانه بود، چون یک رشته متصل، فیلم را تا به آخر می بردند و با وجود غیرواقعی بودن سوژه و حوادث، تماشاگر بی اختیار می خندید و با رویدادها پیش میرفت. حالا بعد از 32 سال به تماشای دومین فیلم می نشینیم که بجای شخصیت های مردانه، کاراکترهای زنانه نشسته اند، قصه فیلم را خود کارگردان به اتفاق کتی دی پالد نوشته، سعی بسیار کرده که فیلم کاملا زنانه باشد، چون کارگردان فیلم از سمپات های ملیسا مک کارتی است، با او چند فیلم: Spy / The Heat/ وBridesmaids را ساخته و هر سه نیز در گیشه موفق بودند و خیلی ها در هالیوود عقیده دارند ملیسا را در سینما، پال فیج ساخته و پرداخته و خلق کرده و البته دستش هم درد نکند، چون جای یک ستاره کمدی به شکل و شمایل ملیسا خالی بود، حالا اگر ملیسا به مرور لاغر و ترکه ای نشود و از قالب خود در نیاید، باید گفت تماشاگر نیاز به یک کمدین با نمک چون او داشت، ولی همین کمدین با نمک در فیلم جدید Ghostbusters نمود زیادی ندارد با همه مهارت های کارگردانی «پال»، کریستین ویگ، لسلی جونز و کیت مک کینان، تقریبا خیلی از صحنه ها را از ملیسا دزدیده اند. شخصیت های زنانه فیلم اصولا نتوانسته اند جایگزین شخصیت های مردانه اولین فیلم بشوند و به همین جهت از خیلی از صحنه ها، حرکات بازیگران مصنوعی جلوه می کند. فیلم با بودجه 154 میلیون دلاری ساخته شده است، ولی کمپانی از همین حالا تن اش لرزیده که آیا می تواند هزینه ها را جبران کند، گرچه اصولا سینماروهای امروز به دنبال چنین سوژه هایی هستند و برای آنها مهم نیست که بازیگران چقدر هنر و توانایی خود را بکار گرفته اند! فیلم چه قصه پرقوتی دارد؟ آیا هماهنگی در میان بازیگران و شخصیت ها وجود دارد؟ آیا دومین فیلم قابل مقایسه با اولین فیلم است یا نه؟

بهرحال فیلم چند چهره آشنای دیگر هم دارد، کریس همسورت بازیگر جوان و محبوب که براستی معلوم نیست چرا در این فیلم ظاهر شده است! گرچه وقتی کمپانی به آنها توصیه می کند در محصولات شان لحظه ای ظاهر شوند، اجتناب ناپذیر است البته دیدن سیگورنی ویور تعجب ندارد و اندی گارسیا هم در طی سالهای اخیر، با همین شیوه حضور کوتاه خود را سرپا نگهداشته است.
ابدا از بازیگران انتظار هنرنمایی درخشان نداشته باشید، ولی از اینکه کریستین ویگ، لسلی جونز و مک کینان از ملیسا پیشی گرفته اند تعجب نکنید.

مشکلی که فیلم جدید Independence day دارد همان مشکل «Ghostbusters» است، یعنی بعد از 20 سال وقتی فیلم دوم ساخته میشود، با توجه به پیشرفت های تکنولوژی و بهره های آسان از امکانات جدید، انتظار میرود فیلم دوم بتواند از همان لحظات اول تماشاگر را به دنبال خود ببرد.
آنها که در سال 1996 فیلم اول را با حضور ویل اسمیت، جف گلدبلوم، بیل بالمن، رابرت لاگیا و دیگران دیدند، توانایی های رونالد امریچ را بالاتر دیدند فیلم از اولین لحظات حس ملی و وطنی مردم را بر می انگیخت.
حمله موجودات فضایی به زمین، بسیار منطقی، روشن و با هدف مشخص بود، برنامه دفاع از کره زمین نیز حساب شده ودقیق بود. حتی فداکاری و از خودگذشتگی ها، با معنا، جدی و غرورآمیز بود، ولی همه آن نشانه ها و نمودها را در فیلم دوم، گاه با شوخی ارائه میشوند. در فیلم اول، مقامات جهانی از رئیس جمهور و وزیر دفاع امریکا گرفته تا سران قضایی و سیاسی دیگر کشورها، در قالب خود جا افتاده بودند، جالب اینکه بیشترشان همین هایی بودند که امروز در فیلم تازه چهره می کنند.
درحالیکه دیالوگها و شخصیت ها در فیلم اول کاملا حرفه ای و در بهترین چارچوب و قالب خود بودند، در فیلم دوم حتی دیالوگها و کاراکترها، معلق در هوا هستند، حرفها، اقدامات و حرکت ها از سوی تماشاگر هم جدی تلقی نمی شود.
جای ویل اسمیت از همان آغاز فیلم خالی است و ظاهرا هنوز پسرش دیلان را که جسی تی آشر بازی می کند، گذرا و بی تاثیر است. جف گلدبلوم در نقش دیوید نوین سون در این فیلم هم با توانایی عمل می کند، ولی بیل پالمن، برنت اسپیز، آبکی بنظر می آیند حتی رئیس جمهور زن فیلم سلا وارد هم بازی بسیار ضعیف و بی رنگی دارد، وزیر دفاع اش هم از خودش بی حالتر، لیام همسورت جوان، با همه کوششی که می کند، درجمع بی حس و حال ها، گم می شود و همانگونه دیگر شخصیت های جوان فیلم هیچ تاثیری بروی تماشاگر جوان ندارند، یعنی هیچ اثری از نقش ویل اسمیت در فیلم اول در آنها نیست. ظاهرا فیلمنامه را رونالد امریچ، نیکلاس رایت، جمز ای وودز، اولین و جمزواندر نوشته اند، که کاش حداقل خود امریچ می نوشت، که یکدست می شد نه آش شله قلمکار!
فیلم اصلا حس میهن پرستی و غرور و پاکباختگی را بیدار نمی کند، تماشاگر در پایان نه تنها چون اولین فیلم کف نمی زند، بلکه از خود می پرسد این فیلم با چه هدفی ساخته شده است؟!