من درکتابخانه ام آرشیو بایگانی شده ای دارم درباره ی فعالیت ها و تلاشهای پیگیرانه مشاهیر و نامداران وقتی می خواهم درباره ی یکی از آنها سخن بگویم به مناسبتی به بایگانی ام مراجعه می کنم و پرونده ی آن نازنین را مرور می کنم وقتی دیدم شهرداد روحانی این موسیقیدان پرآوازه ورهبر ارکسترهای بزرگ جهانی این بار به برداشتی بکر و تازه و بدیع و از همه مهمتر جهانی به ساخت و پرداخت اثر بزرگ وماندگار سوئیت سمفونی خلیج فارس، را خلق کرده و با برخورداری از همکاری موزیسین های شایسته ایرانی و خارجی بدیهی بود که بلافاصله رفتم سراغ آرشیوی که گزارش و گفت و گویی با او انجام داده است آنهم در مجله ی ماهنامه ی «هنر موسیقی» که ماهنامه ایست پرشمارگان (تیراژ) ایرانی در مردادماه 1384 آنروز او به عنوان رهبر مهمان ارکستر سمفونیک تهران که آخرین برنامه اش را با آثاری از واگنر، چایکوفسکی و جان ویلیامز از 13 تا 16 تیرماه در تالار وحدت (رودکی) با موفقیت اجرا کرد. در این برنامه که با اقبالی کم مانند مواجه شد و این هم به علت گزینش آثار منتخب بود ازجمله از موسیقی فیلم جنگ ستارگان دردو موومان و بعد اورتور «هلندی سرگردان» اثر ریچاردواگنر بود که همچنین با سوئیت «فندق شکن» اثر چایکوسکی همراه بود.
بعد از اجرای برنامه گزارشگر دفتر موسیقی گفتگوی کوتاهی با شهرداد انجام میدهد که خواهید دیدکه او برخلاف بسیاری از نامداران موسیقی که عقیده دارند ارکستر سمفونیک دیگر مرده است عقیده دارد «با کمبودها ارکستر سمفونیک تهران با وجود همه ی کمبودها و نقص ها یکی از ارکسترسمفونیک های خوب آسیاست و در صورت رفع کمبودها (مانند تعویض سازها و…) می تواند در آینده در سطح جهانی حرفی برای گفتن داشته باشد.»
شهرداد روحانی گرچه با شخصیت های پرآوازه در قلمرو موسیقی همکاری نزدیک داشته از جمله با «یانی» که از آوازه و شهرت بسیار برخوردار است و بدیهی است به خاطر ارزش کار و سطح کیفیت برنامه ی این کار در تمام دنیا منتشر شد و مورد توجه خاص قرار گرفت اما فراموش نکنیم که شهرداد در آن ارکستر هم رهبر بود و هم نوازنده ویلن و تنظیم کننده ی قطعات که دوستداران موسیقی به ویژه جوانها را مجذوب و تسخیر کرد.
و اینک فصل تازه ای در زندگانی شهرداد روحانی با ساخت و پرداخت سوئیت خلیج فارس گشایش یافته به قول پژوهشگری آگاه ژاله ی آموزگار: «کیست که نداند که این خلیج با آب های نیلگونش راه تاریخی به قدمت زمین ها وآسمان ها دارد» در این باره مدارک فراوانند از آن جمله : بابلی ها معتقدند از هزارهای پیش از میلاد درباره ی دریانوردانی که در آب های آن کشتی رانده اند از این طریق به دادو ستد با هند پرداخته اند با شرح مهارت ها ودلاوری های دریا مردان ایرانی که در این خط بوده اند و بارها با قلم «هرودت» و دیگر مورخان جاری شده است سپس این خلیج یا دریا بانام فارس بر صفحات تاریخ نمایان می گردد داریوش بزرگ این نام را در سنگ نوشته ای که شرح گشایش آبراه سوئز است بر دل سنگ ها جاودانه می کند.
«نئا خوس» دریاسالار اسکندر در قرن چهارم پیش از میلاد در مجموعه ی مشروح سفرهای خستگی اسکندر روشن وواضح این دریا را پارس مینامد و توضیح می دهد که او از رود سند به عمان آمده است و از خلیج فارس گذشته به مصب رود فرات رسیده است. «استرابون» جغرافیا دان یونانی متولد شده ی نخست پیش از میلاد نیز خلیج فارس را به همین نام نامیده و دو توضیح آورده است که عرب ها میان خلیج عرب (یعنی دریای سرخ با بحر احمر) و خلیج فارس جای دارند بطلمیوس عالم نجوم و جغرافیای قرن دوم میلادی درکتاب جغرافیای خود که به زبان لاتین نگاشته است این دریا را سینوس پرسیکوس که دقیقا به معنای خلیج فارس است در منابعی دیگر از همین نوع خلیج فارس را آبگیر فارس و همچنین دریای فارس نیز نامیده اند در جغرافیای دوره ی ساسانی نیز این خلیج همیشه نام پارسی داشته است و درکتاب های دوره ی اسلامی نیز بحر فارسی، البحرالفارسی، الخلیج الفارس نام های متعدد این خلیج اند صفحات تاریخ نشان میدهد که قدرت و اهمیت خلیج فارس فراز و فرود داشته است ولی تغییر نام نداشته است.
همانطوری که کتاب های متعدد درباره ی خلیج فارس به رشته ی تحریر کشیده شده و مقاله های بسیار به زبان های گوناگون . اما این بار شهرداد روحانی آهنگی ساخته است برای خلیج فارس به زبان جهانی موسیقی، که از ژرفای اندیشه و جان وروان و عشقش به ایران نشئت گرفته است چرا که از پنج سالگی توسط پدرش با ساز و پیانو آشنا میشود و از ده سالگی به هنرستان ملی موسیقی و فراگیری ویولن را نزد ابراهیم روئین فر آغاز می کند و بعد از اتمام دوره ی هنرستان به اتریش می رود و در آکادمی موسیقی وین در رشته ی آهنگسازی فیلم ورهبری ارکستر شروع به تحصیل می کند که تحصیل در رشته ی آهنگسازی فیلم و رهبری ارکستر را در UCLA ادامه می دهد، بنابراین طبیعی است که عشق به موسیقی و عشق به ایران در خانواده ی آنها موروثی بوده است زیرا معلم نخستین آنها پدر است که ویولونیستی مطرح بوده است، برادران همه به موسیقی عشق می ورزیدند و زبان دوم آنها در خانواده موسیقی بود ومصداق این بیت مولانا جلال الدین،
این خانه که پیوسته در آن چنگ وچغانه است
از خواجه بپرسیدکه این خانه چه خانه است؟
بازگردیم به انگیزه هایی که این بزرگمرد قلمرو موسیقی را به ساخت سوئیت سمفونی خلیج فارس برانگیخت: او خود می گوید:
«…اندیشه وحس این کار ازحدود دو سال پیش به ذهن من آمد من همیشه به دنبال این بودم که آثاری خلق کنم که صرفا در شناساندن تاریخ ایران وفرهنگ ایران موثر باشند پی این فکر به ذهنم رسید که چند سالی است زمزمه هایی از خلیج عربی می شنویم پس برای من خیلی مهم بودکه حداقل از طریق زبان موسیقی آنچه در دل و قلب و زبان خود داشتم بیان کنم اتفاقا این قطعه سوئیت سمفونی خلیج فارس از 12 بخش کوتاه که هرکدام حدود 3 تا 4 دقیقه طول می کشند تشکیل شده که هر قطعه ای یک قسمت ازخاک کشور عزیز ما را به زبان موسیقی بیان می کند مثلا ما مکانی داریم درجزیره ی قشم به نام «جنگل حرّاإ که این طور می گویند که در تمام دنیا 4-5 نقطه طبیعت به این شکل رخ می کند که یکی همین جنگل «حّرا» است که در 24 ساعت با توجه به جزر و مد آب دو طبیعت کاملا متفاوت دارد و حیواناتی که در این جنگل اند در 24 ساعت کاملا عوض می شوند به طور مثال وقتی شما صبح به این جنگل می روید به علت این که آب پائین رفته شما نوعی طبیعت خاص را می بینید ریشه ی درختان که اسرارآمیزند و بعد شب که نگاه می کنید کاملا طبیعتی متفاوت با حیواناتی متفاوت را می بینید این جنگل حّرا را من سعی کردم با موسیقی توصیف کنم که به نظر من کار خوبی شده» شهرداد روحانی آهنگساز پرآوازه که راهی یافته است برای توصیف جلوه های اساطیری خلیج فارس و به «اختصار کوشیده است تلاشی کند بر اینکه خلیج فارس را نیز در دنیای زیبا ودل انگیز اساطیری مان جای دهد و تاریخ این دریای نیلگون سرزمین ما را نیز به هزاره ها بکشاند»
شهرداد همچنین از جلوه ی دیگری از چشم اندازهای اساطیری یاد می کند: «یا مثلا جایی داریم به نام «دره ستارگان» که دوره ای است که در طی 2000 سال قدمت به علت باد و تغییر آب و هوا یک جای بسیار عظیم و دیدنی پدید آورده که بعضی شب ها مخصوصا در تابستان به قدری ستاره در آسمان می بینید که کف زمین روشن می شود این ها بسیار تصویری بود برای من که سعی کردم برای هر قسمت از این نقاط یک قطعه موسیقی کوتاه بسازم که نتیجه ی آن همین سوئیت سمفونی شده».
اهمیت رویکرد شهرداد روحانی به جلوه های اساطیری خلیج فارس ما را در فهم و شناخت آثارمستند پژوهشگران خلیج فارس زنده یاد دکتر احمد تفضلی، ژاله ی آموزگار، زنده یاد دکتر مهدی بهار و «خلیج فارس همیشه» تالیف علی عبدالهی و علیرضا میرعلی نقی باز وهموار می کند.