هنر در شهـر – بیژن خرسنـد

تحول درهالیوود

• هنگامی که دردهه ی 60 امریکا دچار تحول فرهنگی عظیمی درهمه ی زمینه های هنر گردیده بود، اکثرفیلم های محصول سال 1967 دوران تازه یی را در سینمای هالیوود آغاز می کردند. از سارقان بانک تا مشکلات جوانان ناراضی، فیلم های سال 1967 با نوع جدیدی از فیلمسازی درفهرست فیلم های پرفروش قرارگرفتند و برای همیشه چشم اندازفیلمسازی را در این هنر تغییردادند.
«مارک هریس» نویسنده ی کتاب Birth Of The New Hollywood دراین باره می گوید: در آن دوران انقلاب هنری، لحظه های تغییردهنده ی متعددی، به طورهمزمان اتفاق افتاد. و آن لحظات همگی محوری و بنیادی بودند. که درواقع هشدارتکان دهنده یی به فیلمسازان هالیوود بود برای دریافتن این نکته که آنها چه تماشاگرانی دارند، و به چه تماشاگرانی احتیاج خواهند داشت.
چهارفیلم ازآن میان، انگیزه ی اساسی دراین تغییر بودند…

-Bonnie And Clyde با فیلم «بانی و کلاید» به ناگهان تمامی قید و بند های اداره ی سانسور فیلم درهم ریخته شد، ازسکسی بودن بدون تصنع، تا خشونت خالص، تا برازندگی سبک وطراحی لباس و صحنه، و اینهمه نه تنها درنمایش خشونت بی پرده، بلکه درحدی که تماشای آن در زندگی روزمره نیزبه  همان اندازه ناراحت کننده بود.

– In The Heat Of The Night  با ادای کلام معروف «مرا آقای تیبس صدا کنید» «سیدنی پوآتیه» هنرپیشه ی سیاهپوست مقام محبوب ترین هنرپیشه ی مرد را به دست آورد. و هرچند که او در دو فیلم پرفروش دیگردرآن دوران «تقدیم باعشق» و «حدس بزن چه کسی برای شام می آید؟» جلوه کرده بود، اما فیلم «درگرمای شب» بود که جایزه ی بهترین فیلم سال را به دست آورد؛ داستان یک کارآگاه پلیس سیاهپوست که درباره ی جنایتی در محیط خصمانه ی یک شهرجنوبی دست به تحقیق می زند: محیط خشن ضد سیاهپوستان که برای نخستین باربه این شکل به نمایش در می آمد.

– The Graduate. داستان یک جوان فارغ التحصیل و رابطه ی جنسی او با زنی مسن ترازخودش، این فیلم را در مقام پرتماشاچی ترین فیلم سال قرارداد، و نیز نقطه آغازی برای فیلمسازی مستقل و خارج از استودیوهای معتبرگردید.
همزمان با بازی خارق العاده ی هنرپیشه ی اول آن«داستین هافمن»، «سایمون» و «گارفونکل» نیز نقش خود را درتحول موزیک POP با ترانه ی Mrs. Robinson دراین فیلم ایفا کردند. این فیلم جوانانی را فریفته ی خود ساخت که امیدوارشدند شاید به زندگی های آغازنشده ی آنان نیز توجهی بشود.

– Cool Hand Luke «پل نیومن» با ایفای نقش دراین فیلم درواقع با پوششی سیمانی به زیربنای ساختمانی «ضد قهرمان»ها- که درآن زمان درحال اوج گرفتن بود- قدرت بخشید.
«ضد قهرمان»ها کسانی بودند که برضد اصول موجود، دست به کارهای قهرمانی می زدند و بنابراین فیلم، آنچه برخلاف قواعد موجود انجام می شد، درحقیقت قواعد جدیدی را به وجود می آورد که می توانست بهترازقبل عمل کند.

زنان قهرمان

*اینطورکه به نظرمی رسد تصویروتوصیف زنان «فوق قهرمان» به صورتی تخیلی درعالم سینما وتلویزیون دیگربرای نوجوانان وکودکان کافی نیست، وآنها احتیاج به قهرمان های زنده و واقعی دارند.

براساس همین نتیجه گیری«جینا دیویس» Geena Davis هنرپیشه ی سینما به تهیه ی برنامه یی موسوم به Mission Unstoppable دست زده و اجرای آنرا به «میراندا کاسگروو» Miranda Cosgrove از کانال CBS واگذارکرده است. این برنامه درباره ی زنانی از زندگی واقعی است که درزمینه های مهندسی، ریاضیات، علوم فضایی، وهرنوع اقدام جهانی دیگری، فوق قهرمان بودن خود را نشان داده اند.
«جینا دیویس» دراین باره می گوید گزارش های مستند و زنده از زن قهرمانی مثل «دیانا تروهیلو» رهبربرنامه ی ارسال «پرسه زدن» به کره ی مریخ به اندازه ی کافی الهام بخش جوانانی که این برنامه را درکانال CBS دنبال کرده اند، بوده است.

و می افزاید: درکارما، ارتباط مستقیمی میان آنچه بر پرده ی تلویزیون می گذرد، و آنچه آدم ها در زندگی واقعی انجام می دهند، وجود خواهند داشت.
ناگفته نماند براساس آمار به دست آمده، 63درصد از زنانی که مجموعه ی معروف The X-Files و شخصیت «دانا اسکالی» (با بازی «جیلیان اندرسون») را تماشا کرده بودند، به آموزش و فراگیری علوم مربوطه به پزشکی قانونی با درنظرگرفتن دستاوردهای علمی درعلوم فضایی روی آوردند.

سرگشتگی

• هرچند که ممکن است درظاهرخوشایند نباشد اما«معاشرت از راه دور» درموقعیت فعلی، درواقع آثار «کیت زامبرینو» Kate Zambreno نویسنده گوشه گیرو مردم گریز را بیش ازهرموقع دیگری قابل درک و دسترسی قرار داده است.
اما خلق آثاری که به علت انزواجویی هنری به وجودآمده، دو انشعاب قابل توجه را شامل می شود، یکی اینکه چگونه می توان با این تنهایی زندگی کرد، و دیگرهشداری است درباره ی عواقبی که از دیوار کشیدن به دورخود، ناشی می گردد.

کتاب جدید این نویسنده با عنوان Drifts درباره ی تلاش یک نویسنده در به انجام رساندن خاطراتش از زندگی روزمره است.
زندگی قهرمان داستان بخصوص شامل نشستن و آرام گرفتن، تماشای تلویزیون، جرومنجر با شوهر، و نیز ارضای شخصی است. بعلاوه هرچندگاه که تمایلی وجود داشته باشد، بردن سگ به خارج از خانه است و بدون صحبت ازشش فوت فاصله با مردمان دیگر، این فاصله همواره حفظ می شود.
و از لحظه یی که چنگ انداختن به واقعیت های دوروبر قهرمان داستان نقصان می یابد، دریچه یی به درون یک روح مضطرب و تنها بر روی خواننده باز می شود- که این همه دراین لحظه کاملا قابل درک و فهم است.