گذر و نظر – پرویز ناظریان

سقراط: تفکر زائیده صحبت با خویش است
از SELF TALK تا آلزایمر
در گفت و گویی با دکتر ناناز پیرنیا

نشریه ماهانه Psychology Today را که یکی از معتبرترین نشریات پژوهشی روانشناسی در آمریکا محسوب میشود در این ماه میخواندم که بحث و پژوهش اصلی آن به SELF TALK اختصاص یافته بود و ذکر این نکته بسیار پرمعنا و عمیق که زمانی از سقراط حکیم بزرگ یونان باستان پرسیدند تفکر چگونه بوجود میآید و او پاسخ داد تفکر انسان، زائیده صحبت هایی است که او با خود دارد، چه اغلب در فکر خود و بدون آنکه آنها را بیان کند و چه زمانی که صحبت های خود را ابراز میکند.
ماه گذشته «جون» نیز ماه پژوهش های جهانی درباره بیماری آلزایمر و راه های مقابله با آن بود و هر دوی این بررسی های مهم و ضروری موجب شد تا یکی از برنامه های هفتگی جمعه بعدازظهرها در تلویزیون کانال یک را به گفت و گوئی با دکتر ناناز پیرنیا اختصاص بدهم که از روانشناسی آغاز کرده و اینک مدتهاست که در زمینه «مغزدرمانی» بررسی و پژوهش دارد. گذر این هفته دیداری است با این بانوی فرهیخته و آگاهی از بخشی از نظرات او.

نقش مثبت با خود حرف زدن
همۀ افراد دنیا با خودشان صحبت می کنند. اغلب در فکرشان و بدون صدا صحبت می کنند و گاهی هم بلند بلند با خودشان صحبت می کنند . استفاده از کلمات مثبت و با خود حرف زدن مثبت به مغز سپرده میشود. و باعث کمک به بالا بردن احساس اطمینان از خود و قدرت مثبت میشود. کلمات در داخل مغز نقش می بندد و به ما فرصتی میدهد که آنچه فکر و تصور میکنیم و یا میخواهیم، با قدرت کلمات در فکر امکان پذیر و به واقعیت تبدیل شود. امروز با مطالعات و نقشه برداری از مغز میدانیم که افکار مثبت و کارساز، سلول های مغز را اتصال می دهند و به گردش اکسیژن و توانایی های مغز کمک می کنند و باعث ترشح هورمونهای خوشحالی میشوند و در نتیجه، موفقیت انسان در زندگی را کمک میکنند.
در واقع باورهای احساسی و فکری ما، سرنوشت ما را می سازد. در علم روانشناسی و سمینارهای شخصیت و اعتماد به نفس، از افراد می خواهیم که حداقل خواسته و تصور مثبت خود را بنویسند و سپس چندتا از آن ها را بخوانند تا خواسته ها و تصورات مثبت آنان درونی شود. هنگامیکه از مغز نقشه برداری می کنیم می بینیم که اگر فردی با خودش صحبت مثبت و سازنده می کند، قسمت بالایی مغز بنام CEREBRAL CORTEX که مرکز افکار ماست اتصال بیشتر پیدا می کند و قسمت احساسات در پشت سر، که مسئول ترس و نگرانی است کنترل بهتری پیدا می کند. در واقع کلمات مثبت باعث جلوگیری از ترس و موجب قدرت عمل در مغز می شود. با فکر مثبت وسواس فکری، اضطراب و افسردگی کمتر میشود. یادمان باشد که بالای سر، مرکز تعادل و قدرت رفتاری و افکار ماست. هر روز صبح انگشت خود را در بالای سر بگذارید و با خود سه بار تکرار کنید که: حالتان خوب است و روز خوب و موفقی خواهید داشت.
در واقع افکار ما باعث تحریک و تحرک بر سلول های مغز در جلوی پیشانی که مرکز تصمیم گیری است موجب تمرکز حواس، نظم فکری و رفتاری و کنترل رفتار می شود و جلوی احساسات شدید، ترس و عکس العمل های آنی را می گیرد. من هر روز صبح به خودم یادآوری می کنم که زندگی یک بازی و تجربۀ جالب است و امروز زندگی را خوب بازی کن.
علم مغز درمانی به ما نشان میدهد که چگونه افکار منفی و مثبت، تاثیر مستقیم برروی اوضاع زندگی می گذارد.
باور فکری منفی منجر به نگرانی، احساس بد، ترس، احساس گناه، وسواس، افسردگی و به بُن بست رسیدن می شود، و باور فکری مثبت باعث احساس اطمینان، مثبت بودن، انرژی بیشتر، سازندگی و پیدا کردن راه حل در مقابل مشکلات و موفقیت می شود.
سعی کنید بر افکار خود آگاه باشید، افکار مثبت و سازنده خود را تکرار و تایید کنید، افکار مثبت را جایگزین افکار منفی کنید، شروع به انجام کارهای مثبت کنید و با انرژی زندگی کنید.

«مشکلات حافظه و الزایمر در مغز»
دانش ما مربوط به شناخت و فعالیت مغز در 20 سال اخیر و با کمک تکنولوژی پیشرفته بینهایت زیاد و جالب است و با کمک این اطلاعات خوشبختانه می توانیم حافظۀ خود را همچنان حفظ کنیم و از آلزایمر جلوگیری کنیم. جوک بامزه ای است که می گوید: «خانمی با سن بالا خیلی سریع رانندگی می کرد و پلیس او را متوقف می کند. از او می پرسد: برای چی اینقدر با سرعت رانندگی میکنی؟ خانم جواب میدهد: من باید با سرعت رانندگی کنم قبل از اینکه یادم برود کجا میخواستم بروم!»
مشکل حافظه، خاطره و فراموشی برای هرکسی در هر سنّی می تواند اتفاق بیافتد و همه ممکن است لحظه SENIOR MOMENT یا مکث حافظه داشته باشیم. ولی سپردن آن به خاطره و سپس یادآوری آن بصورت مداوم، می تواند زندگی انسان را بنوعی مختل کند.
امروزه با پیشرفت علم و دانش مربوط به مغز، دوران عجیبی را می گذرانیم. خبرخوب این است که افراد خیلی بیشتر عمر می کنند و بخاطر پیشرفت علم پزشکی و تغذیه، خیلی فعال تر و سالم تر هستند. خبر بد اینکه می بینیم افراد بیشتر عمر می کنند ولی از نظر سلامت مغز و کیفیت فکری مشکل دارند و احتیاج به نگهداری 24 ساعته دارند و در نتیجه گرفتاری در فامیل و اجتماع.
مغز انسان روزانه حدود 30 تا 50 هزار سلول را از حدود سن 26 سال به بعد از دست میدهد. از سن 60 سالگی به بعد اگر به مغز خود نرسیم مشکل حافظه جدی تر میشود. از حدود سن 60 سالگی به بعد است که مشکلاتی مثل عدم تمرکز حواس، عدم توجه و بی حوصلگی در کار بیشتر میشود.
مغز انسان مانند همۀ ارگان های بدن رسیدگی لازم دارد و در واقع 100 میلیارد سلول های مغز، مسئول رساندن غذا به صورت گلوکز به ارگان های بدن هستند.
مغز انسان ، این ماهیچه 3 پاندی است که به ما دیکته می کند چطور فکر کنیم، چطور احساس کنیم، چطور رفتار کنیم، چقدر به خاطر بسپاریم و یا به یاد بیاوریم.
امروزه حدود 5 میلیون نفر در آمریکا دچار بیماری (ALZHIMER) هستند که از حدود سن 60 سالگی شروع میشود. از حدود 70 سالگی به بالا از هر 20 نفر، یک نفر و از حدود سن 85 سالگی به بالا از هر سه نفر، یک نفر مبتلا به این بیماری میشوند.
بیماری الزایمر نوعی حاد و پیچیده از DEMENTIA یا مشکل حافظه است و به غیر از آن، مشکلات حافظه به خاطر پارکینسون (PARKINSON) استفاده از مواد مخدر و یا ضربه مغزی نیز از انواع DEMENTIA است.
بطور کلی آمار در مورد مشکل فراموشی بینهایت بالاست و همه ما انسان ها باید مواظب مغز خود باشیم و بخصوص از حدود سن 40 سالگی به بالا پیشگیری های لازم را رعایت کنیم.
آلزایمر مشکل بزرگی است که به حافظه و سلول های مغز در جلوی پیشانی صدمه می زند و در نتیجه روابط بین سلول های مغز تضعیف و غیر عادی میشود.
عواملی مثل فشار STRESS، دیابت نوع دوم، میکروب و عفونت ها، کلسترول، فشارخون، چاقی مفرط، افسردگی، نحوه تغذیه، خواب و محیط زیست در اختلال حواس دخالت مستقیم دارند. در سال 2010 در آمریکا حدود 200 میلیارد دلار خرج نگهداری بیماران DEMENTIA بوده است که معادل خرجی است که برای بیماران سرطانی و کسانیکه مشکل قلبی داشته اند. پرداخت این رقم در 30 سال آینده به چند برابر خواهد رسید.
با استفاده از روش های جدید و منحصر به فردی که در مرکز “MIND THERAPY CENTER” جهت پیشگیری ، تشخیص و درمان مشکلات حافظه داریم، افراد می توانند در هر سنی فعالیت صحیح و معمولی «نُرمال» سلول های مغزی خود را حفظ کنند و جلوی مشکل فراموشی را بگیرند.
علامت مشکل حافظه و شروع DEMENTIA در سه مرحله مشاهده میشود و پیشرفت می کند:
در مرحله اول: حافظه کوتاه مدت یا SHORT TERM MEMORY بهم می ریزد.
در مرحله دوم: مکالمه، استفاده سریع از لغات و صحبت کردن (SPEECH & VOCABULARY) مشکل پیدا می کند.
در مرحله سوم: اختلال در توانایی های هوشی و فکری (INTELLECTUAL ABILITY) ایجاد میشود.
آلزایمر در واقع شامل تغییر در حافظه، تغییر در یادگیری و حل مشکلات، تغییر در روحیه و افسردگی است. دلایل اصلی مشکل حافظه و آلزایمر کاملا مشخص نیست ولی با پیشگیری و رسیدگی به سلول های مغز از طریق نقشه برداری از مغز (QEEG BM)، نور و موزیک درمانی، آلفا، حرکت درمانی، تغذیه رساننده های مغز از طریق تست های مخصوص و روان درمانی و تکنیک های جدید دیگر در مرکز MTC از فراموشی جلوگیری می کنیم.