شب هنگام هفتم نوامبر سال گذشته 2018، مرد جوانی، مسلح به سلاح های مرگبار، بطور ناگهانی به رستوران معروفی موسوم به Borderline در شهر «تاوزند اوکز» Thousand Oaksدر «ونتورا کانتی» حمله ور شد و به فاصله اندکی، 12 نفر را در این رستوران کشت و عده ای را مجروح کرد. حادثه خونبار دیگری از صدها حادثه اسف بار سالهای اخیر امریکا. حوادثی که به کشته شدن گروهی بی شمار از کودکان دبستانی، مدارس متوسطه و عالی، صاحبان مشاغل و کارمندان، شرکت کنندگان درکنسرت ها و نمازگزاران کلیساها و عابران خیابانها، در بسیاری از شهرها، کوی و برزن این جا و آنجا منجر شده است و این تسلسل مرگبار و شیطانی همچنان نیز ادامه دارد. بخشی از آشفتگی های قرن، تجدید ستیزه جوئی های بشری، اختلال های فکری و ذهنی و نیز بخش مهمی از آزمندی صاحبان زر و زور که همچنان تولید و گسترش و ارائه وفروش این سلاح های مرگبار را ادامه می دهند.
چندی پیش در یکمین سالگرد این رویداد شوم، گروهی از ساکنان شهر «تاوزند اوکز» به خویشان اندوهگین این فاجعه پیوستند، تا یاد قربانیان آنان را گرامی بدارند وتاکید بر این نکته که هیچ جنایتی علیه بشریت، چه به گونه ای که اینک در این سو و آن سوی امریکا روی می دهد و چه بصورت سیستماتیک توسط گروه های جنایتکار و رژیم های خودکامه جهان صورت می گیرد، خللی در عزم و اراده انسان ها جهت زیستن وهمزیستی با یکدیگر بوجود نمی آورد.
در این اجتماع انسانی بازماندگان قربانیان (بوردرلاین)- گروهی ازهنرمندان و اندیشمندان و روزنامه نگاران نیز شرکت داشتند و از جمله یک هنرمند سرشناس شهر «تاوزند اوکز» مردی به غایت انساندوست از هر قوم و نژاد و هر ملیت و کشور، محمد علی نژاد، که سالهاست در همین منطقه خانه خود را بصورت کارگاه و نمایشگاهی برای ساختن نوع ویژه ای از پیکره های «سرامیک» در آورده است. علی نژاد برای هر یک از قربانیان این رویداد رستوران «بوردرلاین» با ترکیبی از حروف نام آنان پیکره هائی ساخته بود و این آثار شگفت انگیز هنری را در تمام طول یادواره های این قربانیان و درجمع بازماندگان آنان، به نمایش در آورد
***
همانگونه که گزارش های یکمین سالگرد حادثه شوم شهر «تاوزند اوکز» در وسایل ارتباط جمعی امریکا بطور گسترده پخش و منتشر می شد، همکاری و همگامی علی نژاد و همسر هنرمند او Esther در این مراسم نیز با ستایش زیادی انعکاس یافت. شبکه NBC که در کالیفرنیا در کانال 4 پخش می شود، بخش مهمی از اخبار هفتم نوامبر خود را اختصاص به این رویداد از جمله حضور 12 پیکره سرامیک اثر علی نژاد در این مراسم- قدردانی بازماندگان این رویداد از علی نژاد و کار بسیار انسانی او اختصاص داد. گوینده معروف این کانال Chuck Henry، که این برنامه را همراه همکار خود بطور زنده پخش می کرد، نخست گزارشگر کانال 4 را نشان داد که به خانه علی نژاد رفته است – با او و همسر هنرمندش گفت و گو می کند، به کارگاه سرامیک سازی آنان سر می کشد، چگونگی ساخت و پرداخت سرامیک ها را مشاهده می کند ووقتی این 12 پیکره هر کدام 8 فوت و هر کدام حاوی نام یکی از قربانیان به تماشای پدران و مادران این قربانیان می رسد، چگونه مورد تمجید و تحسین آنان قرار می گیرد و نیز مرهم بزرگی است بر اندوه و خاطره شگفت انگیزی است برای آنان.
کانال 4 و نیز کانال یک (انگلیسی) که از دیگر کانال های مهم لوس آنجلس است، درهمین حال صحنه هائی از جمع بزرگی از ساکنان بخش هائی از شهر تاوزند اوکز را که برای همدردی با خانواده های قربانیان در محوطه خارجی رستوران «بوردرلاین» گرد آمده بودند، به تماشا گذاشتند که پیکره های ساخته شده علی نژاد از فرزندان وخویشان کشته شده آنان سراسر محوطه را همراه با شمع ها و گل های فراوانی پوشانیده بود.
3 ماهنامه معتبر در شمال غربی لوس آنجلس و نیز شهرهای وست لیک ویلیج و تاوزند اوکز، شامل:
BEYOND THE ACORN
805 LIVING
CALABASAS STYLE
هرکدام صفحاتی را به یکمین سال رویداد «بوردرلاین» اختصاص داده اند، ضمن انتشار تصاویری از ساخته های علی نژاد برای این رویداد، گفت و گوئی با او و همسر او Esther که چند ماه برای خلق این آثار بی همتا و شگفت انگیز صرف کرده اند و ذکر این نکته که انسان ها زمانی انسانیت خود را به محک می زنند که در شادی وغم یکدیگر شریک و سهیم باشند و خود را خانواده ای از خانواده بزرگ بشری بدانند. آنچنان که این بیت شاعر خردمند و بزرگ ایران، سعدی، همچنان بر دیوار تالار سازمان ملل متحد در نیویورک نقش بسته است:
بنی آدم اعضای یکدیگرند
که در آفرینش ز یک گوهرند
***
محمد علی نژاد و همسر امریکایی او «ایستر» را چند سالی است که می شناسم. بارها گپ و گفت و گوئی با یکدیگرچه در خانه پردرخت و سبزه و گل او داشته ام، چه زمان هایی در دیدار از نمایشگاه های هنری لوس آنجلس و چه ساعاتی را در قهوه خانه های مد روز جنوب کالیفرنیا. علی نژاد خانه خود را انگار که دوباره ساخته و تزئین کرده است و در کنار آن کارگاه سرامیک های اوست و نقاشی های «ایستر» . آنها مدتی است که کلاس روزانه ای برای تدریس هنر خود باز کرده اند و بتدریج نیز بر شاگردان آنان افزوده میشوند. چای گرم و خوش طعمی که علی و شیرینی های که ایستر فراهم می سازد، همیشه در این گپ و گفت و گوهای ما جای بخصوصی دارد.
علی نژاد آموزش های هنری خود را از ایران آغاز کرده و در دانشگاه پاریس تکمیل کرده است. همسر او در کالج هنر در شیکاگو و در دانشگاه آریزونا به تحصیل پرداخته است. هر دو به نوع خاصی از هنر می نگرند.
سرامیک های محمد علی نژاد اغلب متاثر از حروف ایرانی است و او این حروف را به شکل های مختلف زائیده ذوق شخصی خود منتقل می کند که در نهایت حاوی احساس و تفکر اوست: مسالمت، صلح، شادی، شیفتگی و شگفتی.
نقاشی های ایستر علی نژاد، تجسم احساس و فکر او از رویدادهای جاری زندگی است. با بریده های روزنامه ها، یافته های دیگر، تصاویر و رنگ و طراحی، می کوشد بینندگان تابلوهای خود را به گونه های مختلف زندگی آشنا و امیدهای آنان را برای ضربه زدن به کلاف ذهنی، وادار کند.
***
هزاره ای از دوران فردوسی حکیم بزرگ سرزمین های ایران و شاه شاعران تاریخ ما و نیز این مصرع از یکی از اشعار او که «هنربرتراز گوهر آمد پدید»، می گذرد. در جهان کنونی که خرافه های مذهبی و سیاسی، ستیزه جویی های قومی و نژادی، اختلافات طبقاتی، آشفتگی های فکری و روانی و بسی دیگر از خصلت های غیرانسانی گسترده است، هنری که فردوسی آنرا در صدر قرارمی دهد، چه بسا که تنها وسیله ای است که می تواند براین تاریکی فرهنگی و اجتماعی کنونی جهان پیروز شود و نیز مرهم و تسلی بزرگی باشد برای هزاران و میلیون ها قربانیان این فاجعه تاریخی.
در هنر، چه به معنای امروزی آن «Art» و چه به مفهوم دوران قدما، که نوعی دانش، هوشمندی و فضیلت را شامل می شود، سیاه و سفید یکسان است. زشت و زیبا در یکدیگر ادغام و آمیخته می شود، کودک و سالمند هر دو حمایت و ستوده می شوند و انرژی جوان با تجربه پیر در هم می آمیزد.
هنر هم چشم و جان را نوازش می دهد و هم روح و روان را تعالی می بخشد. هنر زبان یکتایی دارد. زبانی که با هر زبان دیگر و با هر نژاد و قوم و هر سن و سال و رنگ و شکل، ارتباط برقرار می کند.
هنر ازمیلیون ها سال پیش که در این کره خاکی بصورت های ابتدایی ظاهر شده است تا میلیون سال های آینده پیش رو که دچار دگرگونی های حیرت انگیزی خواهد شد، بر انسان دیروز و امروزفردا، بر فکر و احساس او و بر تخیل بی کران او اثرگذاشته و می گذارد.
«دانته» شاعر و نویسنده کلاسیک ایتالیا و خالق (کمدی الهی) می گوید طبیعت هنرخداوند است. ولی در اصل این کل کهکشان است که زاده این هنر و این انرژی پایان ناپذیراست و می تواند به یاری بشریت گم گشته در خویش درآید.