در طی سالهای گذشته بیژن مرتضوی بطور اختصاصی با مجله جوانان مصاحبه های بحث انگیزی داشته است. در مدت یکسال گذشته نیز دو سه مصاحبه اختصاصی با «جوانان رادیو» داشته که در سراسر جهان انعکاس بسیار گسترده ای داشته است.
• از بیژن می پرسم خبر دارم که سفرهای دوردنیا داشتی به ترکیه واوکراین، اروپا و نقاط مختلف سفر کردی؟
– چند سفر به اروپا داشتم، دو ماه پیش رفتم «اوکراین» حدود 25 روز آنجا بودم، سه قطعه بدون کلام برای ارکستر بزرگ نوشته بودم، نیاز به ارکستر حرفه ای، سازهای مختلف بصورت زنده داشتم، مثل سازهای ارکستر سمفونیک، سازهای بادی، و ارکسترسمفونیک اوکراین که از 5 ارکستر بزرگ جهان است را برگزیدم کارهای بسیار زیبایی ضبط کردم،که در حال تهیه ویدیوهایش هستم، سفری کوتاه به امریکا داشتم و دوباره به ترکیه رفتم دیداری پراحساس باخانواده بود، یک استراحت کامل بود بعد برای ضبط ویدیوهای تازه خود رفتم که بروی فیس بوک هم رفت. بنام «بانوی ستاره چین» که شعرش از یاشار هاشم زاده و موسوی از داخل ایران و آهنگش را به اتفاق یکی از هنرجویان خودم که دانشجوی دانشگاه هنر ایتالیا بنام معین شیرپور است ساختیم و تنظیم کردیم. دلم می خواهد روی این موضوع تکیه کنم که ارکسترسمفونیک اوکراین را یک جمع از هنرمندان برجسته بازمانده از همان سیستم کمونیستی شوروی هستند،که از نظم و توانایی و هنر فوق العاده ای برخوردارند،که مرتب هم به دیسنی هال لس آنجلس می آیند و بروی صحنه میروند درحد ارکسترهای بزرگ وین و نیویورک هستند وحدود 82 نفر بودند که من برای همه شان نوشتم.
• هنوز برای تدریس و تعلیم در دانشگاه های اروپا میروی؟
– من در زمینه تحقیقات موسیقی، در دانشگاه لندن کار می کنم، چون آن دوره قرارداد تمام شد، گروهی از همان هنرجویان با من در کار تحقیق همکاری دارند.
دراین لحظه فرح شکوهی همکارمان به ما پیوست،چون همیشه کارهای بیژن مرتضوی را می ستاید.
• فرح شکوهی می گوید: آقای مرتضوی من شیفته کارهای شما هستم، به ویژه همان که به روناک معروف است. می خواستم بپرسم شما اینروزها کجا زندگی می کنید؟
– سکونت دایم من درکالیفرنیا، چه شمالی و چه جنوبی، یعنی در 28 سال گذشته در همین ایالت در شهرهای مختلف اش پایگاه هنری خود را ساختم ولی بهرحال من مرتب در سفر هستم.
• از اینکه با بچه های داخل ایران همکاری دارید راضی هستید؟
– در ایران دو نسل عوض شده، دیدگاه ها عوض شده، حال و هوا عوض شده، چیزی که من دوست دارم و حس می کنم، شنونده موزیک من، با شنیدن آهنگها یاد ریشه و اصل خود می افتد، یاد رودخانه، دریا، کوه های ایران. بچه های ایران این مسئله را هر روز حس می کنند،کارهایشان حال وهوای سرزمین مان را دارند، حس شفاف تری نسبت به موزیک و اخلاق وتفکر ایرانی دارند. این بچه ها بمن لطف دارند، مرا بعنوان پیش کسوت و متخصص مورد نظرخواهی قرار میدهند، درحالیکه من هم به دیدگاه های آنها توجه می کنم. همین سبب میشود ثمره همکاری مان زیبا و موثر باشد، و با خود اثری مثبت می آورد.
• شما خواننده مورد علاقه ای هم در جمع خوانندگان داخل دارید؟
– من از صدای احسان خواجه امیری و محمد اصفهانی که صدای بسیار زیبایی دارند و همچنین محسن چاوشی که صدای گرم و متفاوتی دارد و گروه آرین که کارشان خوب است، لذت می برم.
• درجریان هستید که شهداد روحانی گاه به ایران میرود، با ارکستر سمفونیک ایران کار می کند، اخیرا سمفونی خلیج فارس را ساخته.
– بله. شهداد از دوستان خیلی نزدیک من است، من قدر کارشان و هنرشان را می دانم، خیلی برایش احترام قائلم. او در کار خودش یک مغز متفکر و متخصص است هرجای دنیا که برود، می تواند در صحنه ها بدرخشد. موزیسین های داخل باید خیلی خوشحا ل و سرفراز باشند که هنرمندی چون شهداد روحانی به ایران میرود و برای پایداری آنها قدم بر می دارد. او می تواند برای موزیسین های داخل، یک استاد خوب باشد خوشابحال سرزمینی که شهداد روحانی داشته باشد و در هر شرایطی خود را به صحنه های آنجا برساند.
• با توجه به اینکه بعد از انقلاب یک رکودی در موزیک بوجود آمد، بعد حرکت ها شروع شد و هنرمندان دست به تحول زدند از مرز محدودیت ها گذشتند، موزیسین ها و خوانندگان بسیاری به میدان آمدند، حالا بعد از سالها موزیک در ایران فعال است و هنرمندان پولساز. ولی در خارج انگار موزیک دچار رکود شده است، درحالیکه هنرمندان مقیم خارج، براستی دراین سالها دست از خلاقیت نکشیدند، نا امید نشدند، بدون حمایت هیچ سازمانی، آثاری آفریدند وزبان فارسی را گسترش دادند.
– گاه رکود در موسیقی پاپ بوده و رشد در موسیقی سنتی و کلاسیک، ولی یادمان باشد، هر نوع حرکت، تنوع، رشد در موسیقی از همین لس آنجلس شروع شد و هنرمندانی که اینروزها با سیلی صورت خود را سرخ نگه می دارند، در طی 34 سال گذشته بدون حمایت دولت، سازمان، سرمایه گذار و پشتیبانی، تلاش خود را کردند و موسیقی مدرن را سرپا نگه داشتند. اگر امروز احسان خواجه امیری،محسن چاوشی و محمد اصفهانی گام های بلند برمی دارند باید خود را مدیون هنرمندان ایرانی مقیم لس آنجلس بدانند، زنده ماندن موسیقی مدرن ما مدیون آهنگسازان، ترانه سرایان و خوانندگان زحمتکشی است که در این سالها با همه بی پناهی دست نکشیدند، همه هنر وخلاقیت خود را بکار گرفتند، صدها هزار نفر یا شاید میلیونها نفر را به شنیدن آهنگها و ترانه ها و دیدن کنسرت ها تشویق کردند، یادمان باشد که مجله جوانان همیشه حامی هنرمندان بوده، آنجا پایگاه امن همه ما بوده است من به نوبه خودم از سوی همکاران از شما سپاسگزارم، که به این پایداری و مقاومت کمک کردید.
• در جریان هستی که هنرمندان دست اندرکار موزیک بویژه خوانندگان در پی برپایی یک انجمن و کانون هستند. البته یکی هم که نمی خواهم نامش را ببرم وارد جمعشان شده تا برای خود توشه ای بسازد. ولی بهرحال پیشگامان و زحمتکشان، در تلاشند تا هرچه زودتر این انجمن شکل بگیرد، با توجه به اینکه 10 سال پیش تلاشهایی شد و خودت از جمله چهره های فعال آن بودی، درباره این تحرک تازه چه نظری داری؟
– بله خیلی هم برایش زحمت کشیدیم، هدف ما انسجام و سازمان دهی برای حال وآینده بود. زنده یاد سوسن که مظلومانه رفت بهانه آن جلسات بود من امیدوارم این بار که با بیماری و سفر ابدی طوفان، حرکت شروع شد، ادامه یابد.
من وقتی می بینم خوانندگان بین المللی چگونه با یک آلبوم، درآمدشان از ویدیوها، از پخش از رادیو و تلویزیون ها، در هواپیماها، در دیسکوها و کلاب ها، تا 900 میلیارد دلارمی رسد فکر می کنم مگر هنرمند ایرانی چه کم و کسری دارد، متاسفانه خیلی از کمپانی ها، خیلی از رسانه ها، در حق هنرمندان ما ظلم کردند، حق شان را پایمال کردند من از شما می پرسم چرا استاد من، حسن شماعی زاده برای گذران زندگی خود باید منتظر یک برنامه باشد؟ درحالیکه 100 آهنگ محبوب و پرفروش ساخته است یا استادان آندرانیک، منوچهر چشم آذر، محمد حیدری که براستی برای موسیقی ما زحمت کشیدند.