سعید شفا
جشنواره فیلم های ایرانی سن فرانسیسکو، نخستین جشنواره مستقل فیلم های ایرانی خارج از ایران که به منظور کشف وحمایت از فیلمسازان جوان و تازه نفس ایران تاسیس شد، امسال یازدهمین دوره خود را در تاریخ 22 و 23 سپتامبر در شهر سن فرانسیسکو و در محل «انستیتوی هنر» این شهر برگزار خواهد کرد.
استقبال از این جشنواره که پایه گذار جشنواره های مختلف ایرانی فیلم در سراسر دنیا بوده از جانب فیلمسازان ایرانی وغیر ایرانی امسال به حدی بود که انتظار آن نمی رفت چون برای این دوره، حدود دو هزار فیلم کوتاه، بلند، مستند، انیمیشن، داستانی، موزیک ویدیو، تجربی… ارسال شده بود که کار برگزارکنندگان آن را در عین خوشحالی بسیار، چند برابر کرده بود تا از میان این تعداد عظیم 48 فیلم از سراسر دنیا انتخاب کنند.
امسال از کشورهای ایران، فرانسه، انگلیس، ایتالیا، سنگاپور، عراق، افغانستان… فیلم های دیدنی و قابل تعمقی به نمایش در می آید که برخی توسط فیلمسازان خارجی با محتوای ایران ساخته و عرضه خواهد شد.
آخرین فیلم «شیرین نشاط» فیلمساز هنرمند مقیم امریکا که عکس های زنان مسلح او و بعد چند فیلم تجربی کوتاه، و فیلم بلند «زنان بدون مرد» درکارنامه اش هست، به اسم «در جستجوی ام کلثوم» درباره این خواننده مشهور مصری در جشنواره به نمایش در می آید که نظیر فیلم های دیگر این فیلمساز هنرمند دیدنی و قابل بحث است.
از خانم «پوران درخشنده» که فیلم جنجالی و معروف «هیس، دخترها فریاد نمی زنند!» قبلا در این جشنواره و با حضور ایشان به نمایش در آمد، فیلم «زیرسقف دودی» در برنامه هست که آخرین ساخته این فیلمساز جامعه نگر است. داستان زنی که در زندگی خانوادگی با دشواری هایی روبروست و باید به نحوی با آنها کنار بیاید.
«ناپدید شدن» ساخته «علی عسگری» فیلمساز جوان و با استعداد ایرانی که فیلم هایش درباره زندگی و مشکلات جوانهاست، این بار نیز با نخستین فیلم بلندش رابطه یک زوج جوان را نشان می دهد که به خاطر حامله شدن دختر می خواهند با مراجعه به دکتر و بیمارستان شاید بتوانند مانع حاملگی دختر بشوند.
«تابستان داغ» ساخته «ابراهیم ایرج زاد» موقعیت زنان مقاوم ایرانی را در جامعه مردسالار آن به زیر سئوال می برد واینکه چگونه با تمام چالش ها و دشواری های آنان همچنان می توانند استوار و پا برجا باشند.«پری ناز ایزدیار» و «علی مصفا» بازیگران فیلم هستند.
«فصل شکار» ساخته «داریوش یاری» درباره زن هنرمندیست که قرار است برای اجرای برنامه به خارج برود ولی قبل از ترک ایران، مجبور است به خاطر دخترش، با یک ماجرای قدیمی که در زندگی او رخ داده روبرو شود و همین مشکلاتی را سر راه او هموار می کند.
«ایستگاه فضا» ساخته «مهدی جعفری» داستان زوج جوانی ست که به علت اختلافاتی که با هم دارند، مخفیانه دور از دید خانواده هایشان رسما طلاق و از هم جدا می شوند. اما برای اینکه خانواده هایشان از این موضوع بو نبرند طوری رفتارمی کنند که همچنان با هم زندگی می کنند ولی ناپدید شدن ناگهانی زن جوان تمام برنامه های آنان را در هم می ریزد و از اینجا فیلم سعی دارد دلیل و علت ناپدید شدن زن جوان را پیگیر شود که با پیچ و خم های داستان، فیلمی پرحرارت و گیرا به وجود می آورد. «محسن کیانی» و «رویا افشار» نقش این زوج را بازی می کنند.
«سگ ها و احمق ها» ساخته «علی محمد قاسمی»، یک اشتباه، قصه عشق زوجی را در شمال ایران متلاشی می کند و خانواده های آنان نمی دانند یا نمی توانند در این ماجرایی که در زندگی این زوج جوان رخ داده، کمکی باشند. فیلم از یک فیلمبرداری زیبا و مکان های کمتر دیده شده بسیار برخوردار است که به آن زیبایی خاصی می بخشد.
برای نخستین بار، جشنواره با وجود فیلم های بسیاری که پیرامون کودکان دریافت می کند، یک فیلم سینمایی کامل را به اسم «شکلات» برای کلیه افراد خانواده، بخصوص نوجوان ها به نمایش می گذارد که نظیر طعم اش (شکلات) شیرین و دیدنی است. فیلم را «سهیل موفق» ساخته و داستان پسر 13 ساله ای است که که پدر بزرگش یک کارخانه شکلات سازی برای او به ارث می گذارد، اما خواستگار مادرش نقشه دیگری در سر دارد و همین باعث میشود تا به سبک اسلپ استک فیلم های کمدی هالیوود ماجراهای شیرینی رخ بدهد و با یک پایان هالیوودی هم به انتها برسد.
«میراث» ساخته «کامبیز امیرخسروی» مستندی درباره او، خانواده اش و تاریخ معاصر ایران پیش از انقلاب است که پدر او در رژیم گذشته و کودتای 1953 و نقشی که در ماجراهای سیاسی آن زمان داشت و منجر به پراکنده خانواده اش شد دور میزند که با کلیپ های مستند و کمتردیده شده یی که توانسته از آن زمان پیدا کرده و به فیلمش اضافه کند، بیننده را به دوران مختلف تاریخ سیاسی سالهای اخیر ایران می برد که درجای خود دیدنی و قابل تعمق است.
از فیلم های مستند دیگر «جنگلبان و پلنگ وحشی» ساخته دو مستندساز به اسامی «فتح الله امیری» و «نیما عسگری» را می توان نام برد که براساس یک افسانه ثابت نشده که در کوههای ایران گربه با یک پلنگ وحشی دیده شده، آنان را ترغیب می کند تا این افسانه را با پیدا کردن آن پلنگ وحشی به واقعیت مبدل کنند. برای این کار در مناطق مختلف دوربین کار می گذارند و مدتهای مدید با پشتکاری بسیار می کوشند نتیجه زحماتشان بی حاصل نباشد. این یکی از معدود مستندهایی ست که گرچه سوژه آن (پلنگ) نامرئی است، اما تا انتها تماشاگر را درگیر این جستجوی کنجکاوانه نگاه می دارد و در پایان نیز او را مایوس نمی کند!
«یک روز در تهران» ساخته «اسماعیل منصف» و تهیه شده توسط فرانسوی ها، همانطور که از اسمش بر می آید یک روز از زندگی در تهران را به نمایش می گذارد، «معامله ایران» ساخته «پرل فورس» از سنگاپور، تحریم اقتصادی غرب را در برابر نفوذ چین و کالاهای چینی در بازار سراسری ایران نشان میدهد که چگونه چین درایران وکشورهای دیگر در حال توسعه و پیشروی است و تحریم های اقتصادی غرب چگونه توانسته پای کمپانی های چینی را در ایران و کشورهای مشابه باز کند.
«نقطه و شیر» ساخته «سروناز علم بیگی» درباره «پرویز تناولی» هنرمند و مجسمه ساز معروف ایرانی ست که میان ایران و کانادا در آمد و شد است و این بار فیلمساز روی یکی از آثار مشهور او- هیچ- تکیه می کند که در ضمن تماشاگر با دید و فلسفه کارهای هنری «تناولی» نیز آشنا می شود.
جشنواره به ژانر انیمیشن و موزیک ویدیو نیز توجه خاص دارد و از میان برگزیده ها می توان از:«آدینه» ساخته «پیام قربانی» «وصال» ساخته «امین محمدی» درباره یک مراسم عروسی در بوشهر، «بدو رستم بدو» ساخته «حسین معلمی» که براساس داستان های شاهنامه است، «اینترنشنال» ساخته «علی زارع قناعت نوعی» که طنزیست درباره هدف گرفتن کشورها توسط داعش، با پس زمینه یک سالن کنسرت «آقای آهو» ساخته «مجتبی موسوی» طنزی به اشاره به ساکنان کشورهای اروپائی، «صبا» ساخته «نگین فرتاش مهر» داستان دختر کوچکی که روزی در حول وحوش جنگ یک پرنده زخمی را پیدا می کند، «الفبا» ساخته «کیانوش عابدی» درباره ساکنان شهری که الفبای زندگی را گم کرده اند…
از فیلم های کوتاه قابل ذکر می توان از: «شکار» ساخته «مسعود کازرونی» درباره دو ماهیگیر که در وسط دریا برایشان اتفاقی می افتد، «چشمه دریا» ساخته «امیرغلامی» با یک فیلمبرداری زیبا،«یک ایده ساده» ساخته «محمدرضا تهرانی» درباره خریدو فروش نوزادان، «خروجی» ساخته «محمد نجاریان دریانی» از فرانسه که داستان یک متصدی گیشه مجاور فرودگاه است که آرزو دارد به خارج برود، «خیلی نزدیک» ساخته و با شرکت بازیگر ایرانی امریکایی «املی اوبراین» درباره یک زوج جوان در دهه پنجاه امریکا، «باگ» ساخته «کیوان محسنی» براساس یک ماجرای واقعی درباره یک گروه کلاهبردار در منطقه فارس که سرمایه افراد بسیاری را به باد فنا دادند، «او» ساخته «پیام حسینی» درباره زن و مرد پیری که تنها فرزند سربازشان درحادثه یی کشته میشود ولی مرد نمی خواهد آرزوی بازگشت او را از همسرش بگیرد، «پرورش دهنده عسل» ساخته «محمد طالبی» درباره خاطرات یک پدر و پسر با فیلمبرداری زیبایی از کوهپایه های ایران،«خیال» ساخته «جو سایمنز» از انگلیس، داستان یک پناهجوی ایرانی که در یک ماشین شویی مشغول کار است تا اینکه روزی رئیس جدیدش برای شستن ماشین اش به آنجا می آید، «زیستن» ساخته «پیام شادنیوا» درباره مادری که برای تامین مخارج معالجه کودک بیمارش تن به کارهای سخت می دهد… را می توان نام برد.
برای اطلاعات بیشتر از کلیه برنامه های جشنواره، به تارنمای آن مراجعع نمائید.