THE  VOICE‭ ‬OF‭ ‬DUST‭ ‬&‭ ‬ASH

فیلم‭ ‬با‭ ‬ارزش‭ ‬مستند‭ ‬زندگی‭ ‬اسطوره‭ ‬موسیقی‭ ‬کلاسیک‭ ‬و‭ ‬سنتی‭ ‬ایران‭ ‬استاد‭ ‬محمد‭ ‬شجریان‭ ‬

برای‭ ‬اولین‭ ‬بار‭ ‬از‭ ‬زندگی‭ ‬استاد‭ ‬محمدرضا‭ ‬شجریان‭ ‬اسطوره‭ ‬موسیقی‭ ‬سنتی‭ ‬و‭ ‬کلاسیک،‭ ‬یک‭ ‬فیلم‭ ‬مستند‭ ‬با‭ ‬ارزش‭ ‬بنام‭ ‬The‭ ‬Voice‭ ‬Of‭ ‬Dust‭ ‬&‭ ‬ASH‭ ‬صدای‭ ‬خس‭ ‬و‭ ‬خاشاک‭ ‬با‭ ‬همت‭ ‬مسعود‭ ‬چنگیزی‭ ‬و‭ ‬یارانش،‭ ‬گروه‭ ‬کاربلد‭ ‬و‭ ‬متخصص‭ ‬و‭ ‬هنرمند‭ ‬ساخته‭ ‬شده‭ ‬که‭ ‬از‭ ‬هم‭ ‬اکنون‭ ‬کاندیدای‭ ‬جایزه‭ ‬بهترین‭ ‬فیلم‭ ‬مستند‭ ‬موزیکال،‭ ‬بهترین‭ ‬ترانه‭ ‬وآهنگ‭ ‬فیلم‭ ‬از‭ ‬سوی‭ ‬هالیوود‭ ‬میوزیک‭ ‬اواردز(HMMA)‭ ‬شده‭ ‬است‭.‬

درباره‭ ‬مراحل‭ ‬تهیه‭ ‬این‭ ‬فیلم‭ ‬مستند‭ ‬با‭ ‬سم‭ ‬چنگیزی‭ ‬گفتگو‭ ‬داشتیم‭ ‬که‭ ‬با‭ ‬احساس‭ ‬خاص‭ ‬و‭ ‬هیجان‭ ‬از‭ ‬اولین‭ ‬قدم‭ ‬ها‭ ‬سخن‭ ‬گفت‭.‬

همه‭ ‬آنها‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬کار‭ ‬خود‭ ‬متخصص‭ ‬هستند،‭ ‬همه‭ ‬آنها‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬عرصه‭ ‬جهانی‭ ‬نام‭ ‬های‭ ‬بزرگی‭ ‬هستند‭ ‬دست‭ ‬به‭ ‬دست‭ ‬هم‭ ‬دادند‭ ‬تا‭ ‬فیلمی‭ ‬مستند‭ ‬Documentary‭ ‬Film‭ ‬About‭ ‬Maestro‭ ‬Mohamad‭ ‬Reza‭ ‬Shajarian  ‬با‭ ‬نام‭ ‬خس‭ ‬و‭ ‬خاشاک‭ ‬ساخته‭ ‬شود‭.‬

ما‭ ‬ساخت‭ ‬این‭ ‬فیلم‭ ‬را‭ ‬از‭ ‬6‭ ‬سال‭ ‬پیش‭ ‬زمان‭ ‬حیات‭ ‬استاد‭ ‬شروع‭ ‬کردیم‭ ‬و‭ ‬درهمان‭ ‬آغاز‭ ‬از‭ ‬استاد‭ ‬پرسیدیم‭ ‬آیا‭ ‬مایل‭ ‬است‭ ‬فیلمی‭ ‬از‭ ‬زندگی‭ ‬شان‭ ‬به‭ ‬زبان‭ ‬خودشان‭ ‬ساخته‭ ‬شود؟‭ ‬با‭ ‬توجه‭ ‬به‭ ‬اینکه‭ ‬تا‭ ‬آن‭ ‬لحظه‭ ‬مصاحبه‭ ‬های‭ ‬بحث‭ ‬انگیز‭ ‬و‭ ‬ماندنی‭ ‬در‭ ‬شبکه‭ ‬ها‭ ‬و‭ ‬نشریات‭ ‬انجام‭ ‬شد،‭ ‬چند‭ ‬کتاب‭ ‬درباره‭ ‬ایشان‭ ‬نوشته‭ ‬شده،‭ ‬ولی‭ ‬هیچ‭ ‬سند‭ ‬تصویری‭ ‬درمورد‭ ‬زندگی‭ ‬ایشان‭ ‬ساخته‭ ‬نشده،‭ ‬البته‭ ‬هیچگاه‭ ‬برنامه‭ ‬ها‭ ‬و‭ ‬کنسرت‭ ‬هایشان‭ ‬در‭ ‬بزرگترین‭ ‬صحنه‭ ‬های‭ ‬بین‭ ‬المللی‭ ‬و‭ ‬درجشن‭ ‬هنر‭ ‬شیراز‭ ‬فراموش‭ ‬نمی‭ ‬شود،‭ ‬ولی‭ ‬درعین‭ ‬حال‭ ‬فیلم‭ ‬های‭ ‬کاملی‭ ‬از‭ ‬این‭ ‬برنامه‭ ‬ها‭ ‬بصورت‭ ‬فیلم‭ ‬در‭ ‬دسترس‭ ‬نبود‭.‬

استاد‭ ‬شجریان‭ ‬درهمان‭ ‬آغاز‭ ‬پرسید‭ ‬هدف‭ ‬شما‭ ‬از‭ ‬تهیه‭ ‬این‭ ‬فیلم‭ ‬چیست؟‭ ‬چون‭ ‬قبلاً‭ ‬اجازه‭ ‬تهیه‭ ‬فیلمی‭ ‬در‭ ‬زندگیش‭ ‬را‭ ‬نداده‭ ‬بود‭. ‬می‭ ‬گفت‭ ‬در‭ ‬تمام‭ ‬این‭ ‬1300‭ ‬سال‭ ‬مردم‭ ‬ما‭ ‬با‭ ‬چراغ‭ ‬های‭ ‬خاموش‭ ‬رانندگی‭ ‬کرده‭ ‬اند‭. ‬شعرا‭ ‬و‭ ‬نویسندگان‭ ‬ما‭ ‬با‭ ‬ملاحظه‭ ‬و‭ ‬ترس‭ ‬آثار‭ ‬واقعی‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬ارائه‭ ‬دادند‭.‬

برای‭ ‬ایشان‭ ‬توضیح‭ ‬دادیم،‭ ‬این‭ ‬فیلم‭ ‬را‭ ‬با‭ ‬خیال‭ ‬راحت،‭ ‬خارج‭ ‬از‭ ‬ایران‭ ‬می‭ ‬سازیم‭ ‬می‭ ‬خواهیم‭ ‬میلیونها‭ ‬نفر‭ ‬بدانند‭ ‬براستی‭ ‬در‭ ‬پشت‭ ‬چهره‭ ‬مهربان‭ ‬شما،‭ ‬چه‭ ‬تاریخی‭ ‬از‭ ‬موسیقی‭ ‬وهنرهای‭ ‬اصیل‭ ‬نهفته‭ ‬است؟‭ ‬چه‭ ‬نقشی‭ ‬در‭ ‬ساختار‭ ‬موزیک‭ ‬سنتی‭ ‬و‭ ‬کلاسیک‭ ‬ایران‭ ‬دارید‭.‬

حدود‭ ‬80‭ ‬ساعت‭ ‬با‭ ‬ایشان‭ ‬مصاحبه‭ ‬کردیم‭. ‬درواقع‭ ‬نوعی‭ ‬گپ‭ ‬زدن‭ ‬بود‭ ‬همه‭ ‬مراحل‭ ‬زندگی‭ ‬و‭ ‬فعالیت‭ ‬های‭ ‬ایشان‭ ‬را‭ ‬مرور‭ ‬کردیم،‭ ‬مراحل‭ ‬تهیه‭ ‬هر‭ ‬آلبوم،‭ ‬رویدادهای‭ ‬مختلف‭ ‬حاشیه‭ ‬ای،‭ ‬همه‭ ‬آنچه‭ ‬که‭ ‬کمتر‭ ‬کسی‭ ‬درباره‭ ‬استاد‭ ‬می‭ ‬دانست‭ ‬همه‭ ‬رویدادهایی‭ ‬که‭ ‬درایران‭ ‬برایشان‭ ‬رخ‭ ‬داده‭ ‬بود‭ ‬همه‭ ‬را‭ ‬با‭ ‬مدارک‭ ‬و‭ ‬شواهد‭ ‬جمع‭ ‬کردیم،‭ ‬به‭ ‬دنبال‭ ‬آن‭ ‬شروع‭ ‬کردیم‭ ‬به‭ ‬تهیه‭ ‬کلیپ‭ ‬ها،‭ ‬مصاحبه‭ ‬ها،‭ ‬عکس‭ ‬ها‭ ‬و‭ ‬فیلم‭ ‬ها‭ ‬و‭ ‬حتی‭ ‬فیلم‭ ‬هایی‭ ‬از‭ ‬قبل‭ ‬از‭ ‬انقلاب،‭ ‬همزمان‭ ‬یک‭ ‬روز‭ ‬کامل‭ ‬زندگی‭ ‬ایشان‭ ‬را‭ ‬از‭ ‬سحرگاه‭ ‬تا‭ ‬شب‭ ‬فیلم‭ ‬گرفتیم،‭ ‬به‭ ‬مسائل‭ ‬جالب‭ ‬و‭ ‬هیجان‭ ‬انگیزی‭ ‬برخوردیم،‭ ‬که‭ ‬ایشان‭ ‬عاشق‭ ‬گل‭ ‬و‭ ‬گلکاری‭ ‬است،‭ ‬باغبان‭ ‬ماهر‭ ‬و‭ ‬هنرمندی‭ ‬است،‭ ‬کارگاه‭ ‬ساخت‭ ‬سازهای‭ ‬مختلف‭ ‬دارد‭ ‬و‭ ‬اینکه‭ ‬هرآهنگی‭ ‬طی‭ ‬50‭ ‬سال‭ ‬که‭ ‬خوانده‭ ‬اند‭ ‬خود‭ ‬قصه‭ ‬ای‭ ‬دارد‭ ‬و‭ ‬با‭ ‬رویدادهایی‭ ‬همراه‭ ‬است‭. ‬فیلم‭ ‬را‭ ‬براساس‭ ‬مرغ‭ ‬سحر‭ ‬پیش‭ ‬بردیم،‭ ‬فیلمی‭ ‬که‭ ‬کارگردانی‭ ‬آنرا‭ ‬ماندانا‭ ‬بیسکاتی‭ ‬دختر‭ ‬هنرمندم‭  ‬یک‭ ‬کارگردان‭ ‬صاحب‭ ‬سبک‭ ‬و‭ ‬برنده‭ ‬جایزه‭ ‬سپردیم‭.‬

فیلم‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬4‭ ‬بخش‭ ‬قسمت‭ ‬کردیم،‭ ‬که‭ ‬هر‭ ‬بخش‭ ‬شامل‭ ‬سالهای‭ ‬زندگی‭ ‬و‭ ‬فعالیت‭ ‬های‭ ‬هنری‭ ‬استاد‭ ‬است‭. ‬

قسمت‭ ‬اول‭ ‬شامل‭ ‬کودکی‭ ‬های‭ ‬استاد‭ ‬در‭ ‬مشهد‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬از‭ ‬بازیگر‭ ‬استفاده‭ ‬کردیم‭ ‬و‭ ‬بخشی‭ ‬که‭ ‬با‭ ‬انیمیشن‭ ‬تهیه‭ ‬شده‭ ‬است‭.‬

قسمت‭ ‬دوم‭ ‬به‭ ‬رویدادهای‭ ‬انقلاب‭ ‬اسلامی‭ ‬می‭ ‬پردازد‭. ‬قسمت‭ ‬سوم‭ ‬از‭ ‬جنبش‭ ‬سبز‭ ‬می‭ ‬گوید‭.‬

قسمت‭ ‬چهارم‭ ‬به‭ ‬سالهای‭ ‬آخری‭ ‬زندگی‭ ‬و‭ ‬سفر‭ ‬ابدی‭ ‬می‭ ‬پردازد‭.‬

این‭ ‬فیلم‭ ‬در‭ ‬شرایطی‭ ‬طی‭ ‬6‭ ‬سال‭ ‬ساخته‭ ‬شد،‭ ‬که‭ ‬برای‭ ‬موزیک‭ ‬متن‭ ‬آن‭ ‬از‭ ‬چهره‭ ‬برنده‭ ‬جایزه‭ ‬بین‭ ‬المللی‭ ‬فیلم‭ ‬ها‭ ‬و‭ ‬کاندیدای‭ ‬اسکار‭ ‬جی‭ ‬رالف‭ ‬بهره‭ ‬گرفتیم،‭ ‬که‭ ‬با‭ ‬فیلم‭ ‬های‭ ‬Man‭ ‬on‭ ‬Wire‭/‬The‭ ‬Core‭ ‬‭/ ‬توانایی‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬اثبات‭ ‬رسانده‭ ‬است‭.‬

‭ ‬و‭ ‬از‭ ‬زبان‭ ‬استاد‭ ‬در‭ ‬فیلم‭ ‬می‭ ‬شنویم‭ ‬که‭ ‬من‭ ‬محمد‭ ‬رضا‭ ‬شجریان‭ ‬صدای‭ ‬فرهنگ،‭ ‬صدای‭ ‬عشق‭ ‬و‭ ‬صدای‭ ‬مردم‭ ‬ایران‭ ‬هستم‭.‬

از‭ ‬زبان‭ ‬استادی‭ ‬که‭ ‬یک‭ ‬فیلسوف‭ ‬بزرگ‭ ‬بود،‭ ‬جامعه‭ ‬شناس‭ ‬بو،‭ ‬با‭ ‬ادبیات‭ ‬کهن‭ ‬آشنایی‭ ‬عمیق‭ ‬داشت،‭ ‬خطاط‭ ‬زبردست‭ ‬و‭ ‬ماهری‭ ‬بود‭. ‬در‭ ‬ساختن‭ ‬سازهای‭ ‬مختلف‭ ‬تا‭ ‬صداهای‭ ‬تازه،‭ ‬جهان‭ ‬را‭ ‬متوجه‭ ‬سازهای‭ ‬سنتی‭ ‬ایران‭ ‬کرد،‭ ‬همان‭ ‬رنگارنگی‭ ‬بزرگان‭ ‬موسیقی‭ ‬جهان‭ ‬چون‭ ‬بتهون‭  ‬را‭ ‬در‭ ‬سازهایش‭ ‬می‭ ‬شنویم‭ ‬و‭ ‬می‭ ‬بینیم‭.‬

در‭ ‬موسیقی‭ ‬ایران‭ ‬مهره‭ ‬هایی‭ ‬چون‭: ‬بنان،‭ ‬ظلی‭ ‬را‭ ‬داشتیم‭ ‬ولی‭ ‬شجریان‭ ‬مجموعه‭ ‬ای‭ ‬از‭ ‬همه‭ ‬آنها‭ ‬بود‭.‬

در‭ ‬فیلم‭ ‬موسیقی‭ ‬پایانی‭ ‬را‭ ‬مژگان‭ ‬شجریان‭ ‬و‭ ‬نورا‭ ‬جونز‭ ‬اجرا‭ ‬می‭ ‬کنند،‭ ‬ما‭ ‬کوشیدیم‭ ‬فیلم‭ ‬را‭ ‬هرچه‭ ‬زودتر‭ ‬تمام‭ ‬کنیم‭ ‬و‭ ‬برای‭ ‬اسکار‭ ‬آماده‭ ‬سازیم‭.‬

بزرگترین‭ ‬نشریات‭ ‬آمریکایی‭ ‬چون‭ ‬ورایتی،‭ ‬هالیوود‭ ‬رپورتر‭ ‬درباره‭ ‬فیلم‭ ‬نوشتند‭ ‬و‭ ‬بر‭ ‬آن‭ ‬ارزش‭ ‬گذاشته‭ ‬اند‭ ‬به‭ ‬دنبال‭ ‬آنها‭ ‬نیویورک‭ ‬تایمز،‭ ‬واشنگتن‭ ‬پست‭ ‬نیز‭ ‬به‭ ‬فیلم‭ ‬پرداختند،‭ ‬خصوصا‭ ‬صحنه‭ ‬های‭ ‬آخرین‭ ‬فیلم‭ ‬که‭ ‬با‭ ‬مرغ‭ ‬سحر‭ ‬بروی‭ ‬دماوند‭ ‬پرواز‭ ‬می‭ ‬کند‭ ‬و‭ ‬با‭ ‬صدای‭ ‬استاد‭ ‬شجریان،‭ ‬پراحساس‭ ‬ترین‭ ‬صحنه‭ ‬را‭ ‬خلق‭ ‬می‭ ‬کند‭.‬

نمایش‭ ‬فیلم

فیلم‭ ‬قرار‭ ‬است‭ ‬در‭ ‬تاریخ‭ ‬17‭ ‬تا‭ ‬24‭ ‬نوامبر‭ ‬در‭ ‬سینماهای‭ ‬بورلی‭ ‬هیلز‭ ‬Lumiere‭ ‬Wilshire  ‬به‭ ‬نمایش‭ ‬درآید‭.‬

فیلم‭ ‬اینک‭ ‬کاندیدای‭ ‬بهترین‭ ‬فیلم‭ ‬مستند‭ ‬موزیکال‭ ‬و‭ ‬بهترین‭ ‬آهنگ‭ ‬برای‭ ‬The‭ ‬Hollywood‭ ‬Music‭ ‬In‭ ‬Media‭ ‬Awards‭ (‬HMMA‭)  ‬انتخاب‭ ‬شده‭ ‬است‭.‬