از : فیروزه خطیبی
“برای یک هنرمند آفرینش یک اثرهنری ازهیچگونه محدودیتی برخوردار نیست. برای مثال، یک فیلمساز می تواند از یک نقاش الهام بگیرد. یک عکاس ممکن است تحت تاثیر یک رمان ادبی عکاسی کند و یک شاعر می تواند از شیوه های کار یک طراح رقص برانگیخته شود. این همان درهم آمیزی جداگانه هنرهاست که ضمن تداخل باهم و همزمان شدن، یکپارچگی و تلفیق بوجود می آورد. تنها در این شرایط است که یک هنرمند می تواند کارخود را با هنرمندان پیش از خود درهم آمیخته و همبند کند. به زبان دیگر، هم آوایی باهنرمندی درگذشته و متعلق به دوران دیگر، پذیرا شدن و درآغوش گرفتن روح فروغ فرخزاد و ادای احترام و گرامیداشت به این شاعره بزرگ ایرانی ، کاری است که سوسن دیهیم به زیبایی انجام داده است.” این سخنانی است که پیتر فرانک، منتقد هنری در باره تازه ترین اثر سوسن دیهیم آهنگساز، ووکالیست، بازیگر و رقص پرداز بین المللی ساکن لس آنجلس نوشته است.
هنرمندی که یکی از بدعت گزاران بکارگیری تارهای صوتی به عنوان آلت موسیقی، درصحنه موسیقی تجربی آمریکا و موسیقی جهانی به شمار می رود. خواننده ای که صدای او را اخیرا در موسیقی متن فیلم برنده جایزه اسکار “آرگو” شنیده ایم و خواننده ای که از نخستین همکاران شیرین نشاط، فیلمساز و عکاس سرشناس در ارائه فیلم های هنری کوتاه به شمار می رود و بارها با آرت هاوس های مختلف درسراسر آمریکا و جهان همکاری داشته است.
خانم دیهیم این بار، به دعوت مرکز هنرهای اجرایی دانشگاه لس آنجلس و با حمایت بنیاد فرهنگ – یک سازمان فرهنگی غیرانتفاعی در این شهر، روزجمعه 23 ژانویه 2015، تازه ترین اثرخود، برگرفته ای از اشعار و آثار شاعره نام آور ایران، فروغ فرخزاد که مجموعه ای است از شعر، تئاتر، فیلم، موسیقی و حرکات موزون را بر روی صحنه تالارباشکوه رویس هال می آورد.
این اثر که آهنگ های آن با همکاری ریچارد هاروویتز، آهنگساز آمریکایی برنده جایزه گلدن گلوب ساخته شده و شماری از هنرمندان برجسته بین المللی آن را اجرا کرده اند، برای نخستین بار نام “فروغ فرخزاد” را از طریق یک زن هنرمند ایرانی در سطح بین المللی مطرح می سازد. “خانه سیاه است” مجموعه ای است هیجان انگیز و تماشایی از نور و رنگ درقالب نوا و صدا و سفری است پرشور به دنیای پرجاذبه فروغ فرخزاد از دیدگاه سوسن دیهیم.
“طلوع فصل سرد”
خانم دیهیم که اخیرا نمایشگاهی از آثار تصویری و مولتی میدیای خود بنام “طلوع فصل سرد” در ارتباط با فروغ فرخزاد و اشعارش را به دو زبان فارسی و انگلیسی در گالری “شولامیت” شهر ونیز در لس آنجلس با موفقیت برپا کرده است، درباره شوی موزیکال 23 ژانویه در رویس هال دانشگاه لس آنجلس می گوید: “من کوشیده ام یک اثر نمایشی موزیکال خلق کنم که در آن، تماشاگر بتواند به صورت دیداری و شنیداری به عمق زیبایی های اشعار فروغ فرخزاد پی ببرد و به درون مهم ترین جلوه های اشعار فروغ فرخزاد سفری شاعرانه داشته باشد.”
” در این کار، اشعار فروغ را می شود هم از لحاظ تصویری و هم از لحاظ صوتی و دراماتیک واقعا حس کرد. در این اثر نمایشی، کوشش من این بوده است که بتوانم تماشاگرم را از طریق موسیقی و تصویربه درون محتوا و معنای شعر ببرم. کاری که فکر نمی کنم هرگز تا کنون به این صورت انجام شده باشد. “
تنها صداست که می ماند
سوسن دیهیم بیش از دو دهه است که به همراه ریچارد هارویتز، آهنگساز آمریکایی و نوازنده برجسته فلوت به کاراجرای کنسرت های مختلف و ساختن موسیقی متن فیلم درهالیوود و کشورهای دیگر جهان اشتغال دارد. کاری که بطور حرفه ای در دهه 90 میلادی با اجرای موسیقی متن فیلم هایی چون “آسمان سرپناه” اثر برناردو برتولوچی و “آخرین وسوسه مسیح” ساخته مارتین اسکورسیزی با همکاری پیتر گابریل آغاز شد. او با “آلیور استون” کارگردان برجسته آمریکایی هم همکاری های مستمری داشته و “جن کژمارک” آهنگساز اهل چک در فیلم “بی وفا” (با بازی ریچارد گیر و دایان لین) از صدای خانم دیهیم برای خواندن موزیک متن فیلم استفاده کرده است. درسال های اخیر علاوه براجرای موسیقی فیلم هایی چون “بادبادک ران” و “سنگسار ثریا میم”، با الکساندر دسپلات هم در ساختن موسیقی متن فیلم “آرگو” مشارکت داشته است: “از سال های پیش الکساندر دسپلات را می شناختم و موزیک او را دوست داشتم. او هم موزیک مرا می شناخت وعلاقمند به همکاری بود. هردو دنبال فرصتی بودیم تا روی یک پروژه مشترک کار کنیم که خوشبختانه فیلم آرگو این فرصت را پیش آورد. “
سوسن دیهیم که تجربیات سال ها فعالیت هنری در صحنه موسیقی بین المللی یا “ورلد میوزیک” را تماما دراثر تازه خود – خانه سیاه است – به کارگرفته می گوید:« اصولا کار من و موسیقی من، در فضای دراماتیک فیلم ،جلوه خاصی پیدا می کند و برای همین هم برای من شرایطی را بوجود می آورد که بتوانم با نوع صداهایی که با آن ها کار می کنم بازی کنم. درک فضای احساسی یک صحنه برایم بی اندازه جالب است. به خصوص تماشای نتیجه درهم آمیزی کار ابستره خودم با تصاویرروی پرده فیلم برایم از جاذبه خاصی برخورداراست. حالا ، در این کار تازه ،همه این عوامل یکجا به من کمک کرده است تا بتوانم فروغ فرخزاد را از دیدگاه خودم، به عنوان نمادی از زن مدرن و متفکر ایرانی به تماشاگران غیرایرانی در سطح جهان هم معرفی کنم.”
خانم دیهیم موسیقیدان پیشتازی است که شگردهای آوازی گسترش یافته خود را با پرداخت های دیجیتالی کامپیوتری، موسیقی خاورمیانه و اشعار عرفانی در هم آمیخته و این آمیزه تاثیرگزار از هنر شرق و غرب را به صورتی شنیده نشده ارائه می دهد:” از سال ها پیش درفکر ساختن یک مجموعه هنری، تئاتری و موزیکال بر اساس اشعار و آثار فروغ فرخزاد بوده ام . مولتی میدیایی که هم از جنبه های تصویری و سینمایی برخوردار باشد و هم بتواند از طریق موسیقی، آن حس عمیقی که در اشعار فروغ وجود دارد را به تماشاگر القاء کند.”
خانم دیهیم که معتقد است فروغ را باید با هنرمندان بزرگ جهانی و زنانی چون سیمون دوبوآر، فریدا کالو و پتی اسمایت مقایسه کرد می گوید:” اشعار فروغ درطول زندگی بخصوص در دوران 30 ساله مهاجرت، همیشه نقشی برانگیزنده در کارهای هنری من داشته است”
“برای من، مهم ترین جنبه های این پروژه همان فرصتی است که بتوانم آثار برجسته و بی نظیر فروغ، توانایی حسی و درک و شعورشعری که در آثار او وجود دارد را به جامعه غیرایرانی معرفی کنم. بسیاری از روشنفکران ایرانی، فروغ را بعنوان مادرخوانده فرهنگ و ادبیات مدرن ایران می شناسند. اما با مرگ او در عنفوان جوانی (32 سالگی) شاید باید بیشتر از او به عنوان نمادی از “دختر” شعرمعاصر و مدرن ایران یادکرد تا هرچیز دیگر. اما او یاغی و عصیانگرشعرزمانه خود بود و شاعری که اشعارش ازخلوص و بی غل و غشی اعجاب انگیزی برخورداراست .”
ازباله پارس تا صحنه موسیقی آوانگارد نیویورک
سوسن دیهیم زاده تهران است و در نوجوانی پس از پایان دوره رقص در سازمان «باله ملی پارس» به رهبری عبدالله ناظمی، بخاطرقابلیت هایش به عنوان رقصنده، به کمپانی معروف «موریس بژار» در بلژیک پیوست. او پس از مهاجرت به نیویورک در اوایل دهه هشتاد میلادی، علاوه بر ادامه هنر طراحی رقص به کار آهنگسازی و خوانندگی روی آورد ودرطول سه دهه گذشته با برخی از مطرح ترین هنرمندان آمریکا و جهان در زمینه های مختلف موسیقی همکاری های مستمری داشته است. .
سوسن دیهیم درطول سال ها علاوه بر اجرای برنامه و کنسرت های بزرگ در “رویس هال” یوسی ال ای ، “کارنگی هال” نیویورک، “براد استیج” سانتا مانیکا، چندی پیش در “گراند پرفورمنسز” داون تاون لس آنجلس برنامه موفقی را با همکاری محسن نامجو و سهراب پورناظری ارائه داد و اخیرا هم در همایش حقوق بشر سازمان ملل متحد اجراهایی داشته است. در سال 2008 ، پس از وقایع انتخابات ریاست جمهوری در ایران، گروه ایرلندی “یوتو” یکی از ترانه های معروف خود را با صورتی ابتکاری با یکی از ساخته های سوسن دیهیم همراه با نورپردازی سبز و پخش تصاویری از مردم ایران در یک تور جهانی اجرا کرد.
فصل هنری تازه ای برای ایرانیان
مولتی میدیای “خانه سیاه است”، بدون شک فصل تازه ای از فعالیت های فرهنگی – هنری ایرانی آمریکایی ها را در این دیار و در سطح جهانی رقم می زند. چرا که سوسن دیهیم هنرمندی صاحب سبک است که درطول سال ها موسیقی شناسان و منتقدین هنری در رابطه با هنر و آثار او مقالات و نقدهای قابل توجهی نوشته اند. مجله موسیقی «بیلبورد» از سوسن دیهیم به عنوان “حضوری برجسته در صحنه موسیقی امروز” نام برده است و روزنامه نیویورک تایمز موسیقی او را “… یک موسیقی طنین انداز و صدایی حیرت برانگیز” خوانده است که “حتی مدت ها پس از ترک سالن کنسرت به صورتی فراموش نشدنی در ذهن و روح شنونده باقی می ماند.”
اما بیش از هرچیز دیگراجرای مولتی میدیایی درباره آثار و اشعار فروغ فرخزاد دریک مرکز هنرهای اجرایی بین المللی شناخته شده چون دانشگاه لس آنجلس در روز 23 ژانویه به دو زبان فارسی و انگلیسی (باترجمه هایی از احمد کریمی حکاک) فرصتی است تا هم نسل جوان ترجامعه ایرانی بتواند این شاعره پرآوازه را بهتر بشناسد و هم غیرایرانی ها بتوانند با توانایی ها و شایستگی های “زن ایرانی” ازطریق تماشای یک اثر هنری مستقل آشنا شوند.
www.sussandeyhim.com www.Farhangfoundation.org
برای تهیه بلیت لطفا به دانشگاه یو سی ال ای – شرکت کتاب و میوزیک باکس در وست وود و ایرانین هاتلاین ویا صفحه فیسبوک
The House Is Black/ Sussan Deyhim
مراجعه کنید. تلفن اطلاعات :
310-825-2101
